Дело

X Р 0 Н II К А 125 ако су само неколико тренутака постојале у течном ваздуху, могу се после тога спрашити у најситнији прах. Но ово су све била чврста тела нежније природе, а према течном ваздуху не оетају индиферентни ни сами метали.1 Тако н. пр. оловна жица, која с« иначе врло лако вије, у течном ваздуху постане врло крта; а кад се изнесе, даје се опет истезати. Увонце од олова не звони, а ако се напуни течним ваздухом и остави да ваздух из њега испари, звониће врло иријатео, као и свако право звонце. 0 б ој е н е м а т е р и ј е мењају своју боју у течном ваздуху: Цинобер и менигс у епруветама, потопљени у течан ваздух добијају отворенију боју; спрашени сумпор постаје врло брзо сасвим бео (су-мпорни кристали губе лаганије своју жуту боју); црвени раствор калијум бихромата счврсне се и постане отворено жут; угасито црвени алкохолни раствор јода (тинктура јода) прелази у жуто црвен; ружичасти раствор јода у хлороформу счврсне се у белу масу, алкохолни мрко црвени раствор брома пређе у отворено жут. — Ако се најзад, онај познатн жуто зелени гас, хлор, осушен унесе у каквом цилиндру у течан ваздух 'онда ће се од њега створити најпре отворено жута течност, која се врло брзо стврдне у беличасто жуто чврсто тело. Бром, врло лепа угасито црвена течност, претвара се утицајем течна ваздуха у црвенкасто жут прах. На овако ниским температурама, као што је температура течног ваздуха престају врло многе хемиске реакцпје, па н оне, које су иначе врло бурне. Тако н. пр. кад у пехар са течним ваздухом спустимо једну еирувету, у којој има неколико сем: 25-процентне соне киселине, па онда, кад се већ та киселина претвори у гумасту масу, бацимо на њу једно парченце натрпјума, неће у први мах наступити никакво дејство. Али, ако се сад све то метне под стаклено звоно; течни ваздух испариће брзо, а чврста сона киСелина за кратко време загрејаће се околном температуром и постаће опет течна, и чим то пастане блеснуће пламен и чуће се прасак од реакције којаје наступила, као што видимо, тек на много вишој температури. — Дакле и у овој се прилици потврђује стари закон алхемичара: „Согрога non agnnt nisi fluida.“ Мање или више том угодном извору за овако ниске темii Живу смо већ поменулп код течних. тела.