РТВ Теорија и пракса

SREDSTVA MASOVNIH KOMUNIKACIJA I NJIHOVA ULOGA U KULTURI

Jedanaesti kongres Međunarodnog udruženja za istraživanja komuniciranja (A.I.M.C.R, - International Association for Mass Communication Research) održan je septembra ove godine u Varšavi. Ovogodišnji kongres - organizacija održava redovne skupove svake druge godine - bio je posvećen razmatranju problema uzajamnih odnosa sredstava masovnih komunikacija - štampe, radija i televizije i kulture. Tematika od izvanrednog ideološkog, teoretskog i metodološkog značaja okupila je oko 400 naučnika i stručnjaka koji studiraju efekte sredstava masovnih komunikacija na univerzitetima, naučnim institucijama za masovne komunikacije, institutima za novinarstvo, radnike na polju empirijskih istraživanja iz oblasti radija i televizije sa svih kontinenata iz 38 zemalja. Našavši se na okupu naučnici i stručnjaci su pokušali da utvrde bitne koordinate u ovoj kompleksnoj problematici. Ako za ovu priliku ostavimo po strani detalje, opšta saglasnost ispoljila se u načelnom stavu: uloga sredstava javnog informisanja značajna je i odgovorna u „približavanju” kulture pojedincu, porodici, socijalnoj grupi - putem popularizacije, negovanja izvesnih formi i standarda. Manje je bilo saglasnosti i manje pouzdanosti u oceni stvarnog dometa uticaja sredstava javnog informisanja. Uočeno je da se, još uvek, ne zna kako bi štampa, radio i televizija najbolje mogli da se iskoriste za širenje kulturnih vrednosti. Učesnici su i ovog puta utvrdili da nema jasnog, proučenog i naučno

utvrđenog odgovora na pitanje efekata sadržaja koje sredstva javnog informisanja pružaju iz oblasti kulture. Popularnost pojedinih sadržaja je utvrđena ali ona može biti izraz popularnosti medija. Isti sadržaji, naglašeno je, ne prihvataju se na isti način u različitim sredinama i podnebljima. Pretpostavke da će određeni programi biti prihvačeni bolje ili lošije u jednoj sredini nego u drugoj uverljivi su ali za sada nema naučno validnih potvrda ovih pretpostavki. Jednom rečju još nije dovoljno jasno i precizno proučen uticaj sredstava masovnih komunikacija na čitaoce, slušaoce i gledaoce, a posebno na pojedine segmente publike. Kongres je rađio u plenumu (održane su četiri sednice) i u sekcijama i grupama. Široko polje interesovanja i raznovrsnost problematike na koju istraživači nailaze u svom radu ispoljila se naročito tokom rada sekcija i grupa. Raspravljano je o četiri teme: „О sredstvima masovnih komunikacija i kulturi - ideologijama, teorijama i metodoiogijaraa” - rasprava je vođena na osnovu referata profesora Hamida Moulana (Hamid Mowlan) iz Vašingtona sa škoie za međunarodnu službu, Prema integrativnoj teoriji sredstava masovnih mediia i kulture i studije profesora Dr Kazimira Žigulskog (Kazimir Zygulsky), člana Akademije nauka Poljske, Sredstva masovnih komunikacija i kulturne vrednosti. O „Sredstvima masovne komunikacije i nacionalnim kulturama” uvodni referat je podneo Antonio Paskvali (Antonio Pasquali) iz Venecuele. Francus Fransis Bal (Francis Bal) govorio je o formama

207