РТВ Теорија и пракса
Još uvijek u nas nije razvijenp i učvrščeno vjerovanje da je javno izražavanje interesa pravi put za njegovo ostvarivanje. U'svijesti su znatni ostaci ranije prakse - izražavanja interesa u određenim institucijama i to podalje od javnosti, jer su se u tim institucijama i na takav način donosile odluke. Ovu zaostaiu svijest prihranjuju i savremene težnje da se „stvari dogovaraju u zatvorenom krugu” pa da se objavljuju tek pošto se dogovore, ako se dogovore. Time se javnost isključuje iz procesa dogovaranja i, što je još gore, time se omogučuje autonomno, nedelegatsko ponašanje onih koji se dogovarajič. ,jStrah” od javnosti u vezi sa iskazivanjem i procesom usaglašavanja različitih interesa nose i pojedine delegatske skupštine, pa rasprave o tome nisu na pravi način dostupne javnosti, tj. ne u mjeri i na način koji bi značili pravo i dužnost svakog samoupravnog interesa da se javno iskaže i da tako bude podvrgnut demokratskoj verifikaciji. Ozbiljni problemi u vezi s tim postoje i u sferi ekonomskih odnosa u kojoj su tendencije zatvaranja i dominacije prilično izrečene. Tehnokratija u sprezi sa birokratijom te tendencije iznosi i na nivo političkih odnosa, a one se onda manifestuju kao zatvaranje datih društveno-političkih zajednica, složenih privrednih sistema itd. U takvoj situaciji pluralizam samoupravnih interesa izražava se, u najboljem slučaju, unutar tih zajednica. Te zajednice teže da interese iskažu na komunikacionom području cijele zemlje a da istovremeno svoje uže komunikaciono područje zatvore pred interesima drugih zajednica i tako se zaštite. Prema tome, to je područje primarne akcije čiji će ishod bitno djelovati na to kako če
2 Korisno je ovdje podsjetiti se na jednu Marksovu misao izraženu uDebati o slobodi štampe povodom istoimene debate u Rajnskom Landtagu. „Ništa nije protivrječnije nego to što najviša javna akcija provincije ostaje tajna; što su u privatnim procesima sudska vrata otvorena za provinciju, dok ona u svom sopstvenom ргосеsu mora ostati pred vratima". K.Marks - F.Engels, Dela, tom.l, „Prosveta”, Beograd, 1968, str. 212.
7