РТВ Теорија и пракса

Nasuprot tome ova ulica, komponovana sa elementima prave scenografije u prvom planu, samo je plod mašte. Ovo odstupanje od realnosti, demonstriranje tradicionalnog pozorišnog prostora u kome se odvija radnja televizijske predstave čini drugu karakteristiku po kojoj se televizijski teatar razlikuje od filma čiji je glavni pravac traganje za vizuelnim realizmom. Ako bismo pokušali da damo ukratko odgovor na to šta je prostor u televizijskoj predstavi, mogli bismo da kažemo da je to televizijska scena koja se prikazuje sredstvima filma. Scena - ukoliko je tradicionalna i ne stidi se svoje tradicionalnosti, a sredstvima filma - ukoliko se koriste različiti planovi njegovog izlaganja. Spajanje realističkog plana koji se sastoji od enterijera, rekvizita i, najzad, od glumaca, odnosno objekata koji na ovaj ili onaj način imaju funkcionalni karakter za scensku radnju sa grafički ostvarenom scenografijom karakteristično je za estradne predstave o kojima sam več govorio, Osnovni element estradne predstave je glumac, materijalistička sredina u kojoj se on kreče; scenografija ne pretenduje da nas uveri u realnost, ona ostaje kao uslovni znak za raspoznavanje. Estradna scena više pomaže istraživanjima grafičke simbolike nego stvaranju scenografskih enterijera. Na primer, televizijski scenograf postavlja likove Evgenija Onjegina u pozlaćene ramove, predstavljajući dramu likova starih portreta, a ne književnih likova. U emisiji Poezija prosvete likovi sa fotografija odjednom postaju partneri u dijalozima sa realnim glumcem, scenska tradicija rastavlja ramove, igra postaje uslovno bogatija. Ako se složimo da se radi o svojevrsnom realističkom dijalogu u kome je na sceni glumac najvažniji i nesputanoj uslovnosti, možemo da kažemo da oštro isticanje jednog od ovih elemenata postaje izvor specijalnog dramatizma televizijske scenske umetnosti. U scenografiji komada Volpone naslikana uslovna perspektiva odvlačila nas je iz sveta scenske radnje u sferu daleke fantazije. Nasuprot tome, u scenografiji za Septembar korpa puna strugotina stavljena u prvi plan, odnosno element grub u samoj svojoj bukvalnosti, daje neočekivano divlji kolorit sivom enterijeru u kojem grafički ritam zida postaje dominantan element jer je zid prekriven romboidnim uzorkom, Naglašen realistički element slabi estetsku atmosferu spoksjetva i neočekivano utiče da osečamo bukvalni dramatizam, fc

163