Топола

silii habendi neque arma capiendi spatio dato; irae s. et consilio tempus dare; -}- ponendis insuper castellis s. fuit, prilika; sex dies ad eam rem conficiendam spatii ( rok od šest dana) postulant; nullum sibi ad cognoscendum s. relinquunt; -j- tempore ac spatio vanescere; i- adeunti litigatori s. moramque praebere; (rijetko) duljina, dugo trajanje vremena, et cursu et spatio pugnae defatigati, Caes. b. O. 7, 48, 4.; * arbor spatio durata; osobito Tac. Agr. c. 8. habuerunt virtutes spatium exemplorum, imale su se kada pokazati. 3) trajanje u metrici, trochaeus est eodem s. quo choreus, Cio. or. 57, 11-3. species, ei, f. [specio] (neobično specierum i speoiebus) 1) akt. gledan j e, pogled, prima s., na prvi p. 2) pas. što se gleda: prilika, pojava, nova atque inusitata; (Hor.) improvisa; speciem boni viri prae se ferre, prikazati se; s. ridentis praebere, držati se na smijeh; humana s. et figura; navium; hoc in speciem (gledaš li na lice) varietatemque opus deforme non est; alqm subornare in speciem tabellarii; * in speciem montis, poput br. Odt. a) priviđenje na s n u ili i na javi, san, s. nocturna; consuli visa s. viri. b) pojava duše: misao, pojam, ideja, hanc ideam nos recte speciem vocare possumus; s. eloquentiae, viri boni, idejal; unus veram s. senatus Romani cepit; (Hor. sat. 2,3, 20J.) qui species ab as veris (drugi: veri) scelerisque tumultu permixtas capiet. 3) prilika, oblik, humana; s. et colore et figurS, tauri; amplitudo cornuum et figura et s.; s. honesta; s. libertatis, sloboda s vana; * s. vanae, tlapnje, maštanje; napose * lijepa prilika, bilo * prirodna, vaccae, ili umjetna, triumpho maximam s. captiva arma praebuere; adhibere in dicendo s.; (Quint.) non speciem expositionis sed fidem quaerere; također sjajnost, magna s., magna dignitas, magna majestas consulis ; (Tac.) quae in publico s.! (Hor.) si fortunatum s. et gratia praestat. često ljepota i divota neba, s. candoremque caeli. Po tom: izlika, prilika, speciem utilitatis habere; praebere s. pugnantium, munitionum; quaedam humanitatis habent primam s., pricinjavaju se na prvi pogled; per speciem auxilii ferendi; (Romulus) muri causam opposuit, s. honestatis neque probabilem nec sane idoneam; specie, kako se vidi; ad, in speciem, prečinjavajući se, (rjeđe) in speciem, ad speciem, na nakit, praeda Macedonica omnis, ut viseretur, exposita in ea regia, übi non in praesentem modo speciem sed in perpetuum usum flerent, Liv. 45, 33, 5.; vasa omnis generis usui magis quam [ornamento] in speciem facta, Liv. 41, 18, 1.; hnbebatque tam cultos (milites suos), ut argento et

auro politis armis ornant, simul et ad speciem, ut etc., Suet. Cnes. 67. 4) prilika, slika, Jovis. 5) vrsta, nec habentem ullam s. suam, a nijesu za se osobita vrsta kreposti) ; genus sui similes, specie autem differentes complectitur partes; također (rijetko) zgoda, sluoaj, haec s. incidit, Plin. ep. 10, 61. specillum, i, u. [specio] bada l o, kirurška sprava za razgledanje rana i nal. specimen, inis, n. [specio] (ne nalazi se u pl.) 1) znak, pokušaj, primjer, dokaz, ingenii; animorum; specimen dare alcui, prokušati se; Verg. Georg. 2, 241. Tale đabit s., dopustit će takovu kušnju; * Solis avi. 2) pr egledalioa, primjer, uzor, idejal, est in eo s. humanitatis; s. innocentiae; capere s. naturae ex optima quaque natura. specio, exi, ectum, 3. [lyxinrio] (arhaist. spicit, Plaut. mil. 3,1, 100.) gledati , nunc specimen specitur, sad stoji do pokušaja, Platit. speciose, adv. s * -{• komp. i -j- sup. [speciosus] lijepo, sjajno, krasno, instratus equus, Liv.; -j- speciosissime aciem instruxit; -j- speciosius pugnaturus; (Hor.) arma speciosius (prikladnije) tractet. speciosus, adj. s komp. i sup. [species] 1) lijep, ugledan, viđen, pristao, krasan, * miracula, velika, divna; * speciosa locis fabula, gdje je lijepih misli ; * vocabula rerum; zgodne; * mulier; pak n) što je lijepo ćuti, zvučan, causa; -j" nomina, b) \ znamenit, opes. 2) lijep na oko, ljepotom zamamljiv, titulus; vera potius quam dicta s.; * damnum; * hunc introrsum turpem, s. pelle decora. spectabilis, adj. [specto] 1) v id Ij iv , corpus caeli; * s. undique campus. 2) ugledan, divan, uzorit, * Niobe vestibus intexto Phrygiis s. auro; * heros; f victoria. spectaclum, mlađe spectaculum, i, n. [specto] 1) prizor, pogled, Euripi; rerum caelestium; luctuosum; * spectaclum ipsa sedens, svima na pogled, gledaiije; * non hoc ista sibi tempus s. poscit; * admiranda levium s. rerum; f s. digna edere, čudesa junaštva; esse spectaculo; homini non amico nostra incommoda spectaculo esse nolim; finitimis populis spectaculo abeuntes fuisse; ut hostium quoque magnificum s. esset; in scaenam prodire ac populo esse spectaculo, Nep.; alcui s. praebere; s. rerum humanarum praebere; * praebere spectacula, dati se ogledati; * spectacula capere, g’edati; također o čeljadi, * magnum. Napose : gluma na teatru, u eirkv, spectacula tributira dare; apparatissimum; circi; gladiatorum ili gladiatorium; + s. ludicrum edere, glumu prikazati. 2) u kazalištu: gledalište, f amfiteatar, kazalište.

998

species—spectaclum