Филателиста

— 37 Sve vrednosti falsifikata zupčanja 11 loše su izrade i na njima se uvek javljaju lažni žigovi. Sve vrednosti Dopunskog izdanja maraka Kneževine Crne Gore, sa likom kneza Nikole |

Petrovića, od 1, 20, 30, 50 novčića i 1 i 2 fiorina doživele su svoje falsifikate. | po pravilu, verovat-

no zbog uverljivosti, uglavnom se sreću poništeni primerci sa odstupanjima u boji papira, boji

štampe i lažnim žigovima.

Originalne marke izdanja Kneževine Crne Gore izdate povodom proslave 200 godina dinastije Petrović, sa motivom Cetinjskog manastira, poništavane su lažnim žigovima od kojih pojedini nisu imali nikakve veze sa poštom Crne Gore (npr. žig srpske pošte HETOT/H iz 1865. godine, LI II TI ___ Žig CETINJE iz perioda Kraljevine Jugoslavije, izvestan arapski žig OM ijoš nekinepoznatog porekla).

Po mnogo čemu signifikantan je lažni jednokružni žig sa oznakom godine LIETVIPE 10/8/96 (sl. 6)

Sl.6

Zac Marka redovnog izdanja (1902), sa likom kneza Nikole Petrovića, od 2 helera je relativno retka u zupčanju 13 : 13 1/4. Falsifikat ove marke proizveden je iz jeftine marke uzupčanju 13:13 %, naknadnim zupčanjem vertikalnih strana. Kako se radi o češljastom zupčanju, otkrivanje je moguće analizom skaniranjem pod velikim uveličavanjem.

Falsifikovanje nije mimoišlo ni porto marke Kneževine Crne Gore, izdanja 1895 i 1902. godine. Nezupčane marke su proizvedene iz zupčanih, sa širokim ivicama, odsecanjem zubaca na svim stranama. Ova tehnika se naročito primenjuje kod maraka sa linijskim zupčanjem (kao što je to slučaj kod ovih izdanja), koje imaju dovoljno široke ivice.

Na markama redovnih izdanja (1895 i 1902) sa likom kneza Nikole, vršeno je preštampavanje prigodnog teksta povodom proglašenja Ustava na Nikoljdan 1905. godine. Prilikom falsifkovanja pretiska pravljene su različite kombinacije, sve sa ciljem da se proizvedu komercijalno vredni primerci, pa se tako imitira dupli pretisak ili se na markama sa originalnim pretiskom u crvenoj boji doštampava lažni crni pretisak.

Falsifikati na teritoriji Jugoslavije

(atestator: Bogdan Petrović)

rvi list ovog ekspertskog izloška sadrži uvodnu napomenu da se radi o izabranom materija-

lu, iz atestatorskog arhiva ispitivača Bogdana Petrovića, koji obuhvata falsifikate Kneževine i Kraljevine Srbije i falsilkate Nemačke okupacije Srbije u Drugom svetskom ratu.

Petrović iznosi zanimljiv stav, da javno prikazivanje falsifikovanog materijala izlaže kritici autora {ispitivača, prim V.B.) i da izazovi falsifikatora i ispitivača imaju svoje interne zakonitosti. Određeni oprez u pogledu mogućnosti otkrivanja činjenica kojima ispitivač raspolaže u vezi sa ispitivanim materijalom i kao posledica toga objašnjavanje metoda i postupaka ispitivanja, samo u osnovnim crtama, rezultat su saznanja da otkrivanje metoda borbe protiv falsifikata dovodi do usavršavanja načina falsifikovanja. Zbog toga je ispitivač ograničen u javnom istupanju i iznošenju onih detalja koji bi mogli biti zloupotrebljeni.