Хигијена села : са 200 слика, планова и нацрта

185

_изгуби или да она сама оболи, па да после утроши много више него што је привредила.

Неумесни су изговори: „нема ко да ради; син отишао у војску, снаја мора да га замени ; инокосни смо у задрузи“ и др. И ако је све то заиста тако, ипак је мања штета, ако нешто пропадне, те се не уради, ако се за рад плати, него кад се услед таквог рада разболи па и страда.

Рад око стоке је на селу мањи или већи, што зависи од тога, да ли се тај крај више бави сточарством или не. Чувањем стоке обично се занимају деца, старци и слабуњава лица; а има крајева, где свака кућа шаље свога чобана па било то за два, три брава. Тиме се губи једна радна снага. Зато је боље имати заједничке, сеоске чуваре за стоку, као и за имања, који терају стоку на пашу и враћају. То је корисно примењено у нашим јужним крајевима.

За спремање производа добивених од стоке: млека, сира, кајмака и масла баве се обично жене, тако зване бачике-планинке.

Заиста, тај посао је правилно додељен. Но при томе да се пази на разне заразне болести, које се преносе од болесне стоке на људе. Тако истои на спремање млека и његових производи, јер се од болесне стоке, непажљивим и нечистим радом, намирнице загаде и проузрокују тешка оболења. И при томе раду, због олакшице, због чистоће, да се послужи свима пронађеним савршенијим справама.

Да би се добили бољи производи од прераде млека, свако веће село, нарочито где се гаји доста стоке, треба да оснива млекарске задруге. У њима би се прерада млека изводила на најсавршенији начин, који би дао боље производе по цени и по хранљивости. Тиме би се отклониле и многе болести, које долазе од употребе тих загађених производа.