Школски лист

154

неге пробудити, оснажити, развити, и у свое време добре плодове приносити. Без те помоћи и неге, кого ми васпитагЉ називамо, не би се никако могао дух човечш развити], и напредовати. 2. Ни една животинн не долази на оваН свет тако сллба и нелка, као што човек долази; и ни една животинл не потребуе толико и тако дуго туђе помоћи за своИ обстанак, кпо што потребуе човек не само првих дана после рођенл, него и за цело време свога детинвства и прве младости. Но у тоИ туђо8 помоћи, ако се она разумно и целисходно удеси, састои се баш васпитаван4 човечие; сл4дователно васпитан!. е нуждно и очевидно од велике користи. 3. Дрво кад из корена никне и израсте дивл4 е, и без вештачке помоћи вртарове, остало би свагда тако, и прииосило би опори и кржлзви плод. Ако желимо, да га припитомимо и и да нам укусно воће на н4му роди, то га морамо од изданака чистити, накаламити и привезати за тачку, коа ће му правац давати, куда на кого страну да расте. Исто е тако нужно да се и наклоностима и енагама човечшма шшт у н§жним детинства годинама добар правац даде, да се пе би путена (плотска) природа човечил зарана трн^м страсти обузела, и препречила развитак вишим моћима духа. Нећемо рећи, да сваки васпитателв мора свестно познавати свого раднго, и с доказима оправдати своВ поступак. 15ило 6 и биће свагда родителл, кои без уредног педагогичног знам децу свого валнно васпптаваго. Ллч при свем том знати валл, да такови родителБИ при одхранБиванго свое деце, ипак сасвиа без плана не поступаго. Нбихово собствено васпитан^; прииери других валлних родителл; преданпе, кое они од своих старшх примнше; нбихово родителвско чувство и лгобав према деци, и напоследку милост Божил руководе их на овоме путу, и чуваго да не погреше. Природна средства за васпитаван 1 ! есу : навика, прамер, и наука. Навика е прво средство, коим се на низком степену просвете находећи се лгоди и народи, па и сва без разлике мала деца наилакше и наисгодние васпитавати могу. Ово средство употребити се може већ и код саме наимап^ напрсчади. Особито се навиком даде моћ вол^ на добро упутити; с тога У дужност сваког васпитатела спада од свега што е зло, децу из ране младости чувати и одвикавати, а на добро при-