JUS standardizacija

Sučeoni spojevi na neumirenim čelicima dozvoljeni su samo do debljine t < 12 mm. Kod valjanih profila sa debljinama preko 12 mm treba izbegavati zasecanje po zoni segregacije.

Faktor opasnosti — G

2:2

Za delove konstrukcije napregnute na zatezanje faktor

opasnosti od krtog loma „G” proračunava se prema

formuli 1.

Gi=KoS-Se "Hy: O OL (1)

K — konstrukcioni faktor prema stavu 2.3

S — faktor oštećenja prema stavu 2.4

B — faktor naprezanja prema stavu 2.5

Rezultat za faktor „G” treba zaokružiti na jedan od

najbližih brojeva 2,8;2;1,4;1;0,7 ili 0,5.

Zaokružena vrednost faktora opasnosti ,,G” dobija se

iz tabele 1 ili 2 uzimajući u obzir predviđenu najnižu

radnu temperaturu i debljinu lima ili kod valjanih profila srednju debljinu nožice, da se utvrdi kvalitet čelika. 2.3 Konstrukcioni faktor — K

Konstrukcioni faktor „K” uzima u obzir sklonost ka

krtom lomu usled konstruktivno uslovljenih oblika

(rešenja).

K = 1 uzima se za normalne uslove naprezanja:

— najjednostavnije zavarene konstrukcije bez kontinualnih podužnih sučeonih šavova;

— zavareni šuplji poprečni preseci sa kontinualnim ugaonim šavovima {i od valjanih profila) ali bez podužnih ukrućenja i bez podužnih ili poprečnih sučeonih šavova;

— valjani profili — sučeono nastavljeni;

— šipkasti delovi konstrukcije sa sučeonim nastavcima;

— žareni delovi konstrukcije, žari se radi uklanjanja unutrašnjih napona.

K = 1,4 uzima se za teške uslove naprezanja:

— zavarene konstrukcije sa kontinualnim podužnim sučeonim šavovima i ,,K” šavovima po celoj dužini;

— delovi konstrukcije od zavarenih nosača kao što su zavareni | nosači;

338

2.4

2.5

— zZavarene rešetkaste konstrukcije sa podužnim ukru-

ćenjima, poprečnim ili podužnim „sučeonim šavovi-

ma; — svi ostali delovi sa poprečnim i podužnim sučeonim šavovima; — delovi konstrukcije sa oštrim prelazima u poprečnim procesima.

K =2 uzima se za posebno teške uslove naprezanja:

— zavarene konstrukcije koje od spoljašnjih opterećenja imaju dvoosne napone:

— delovi konstrukcije sa ukrštenim šavovima kada oba šava imaju visoke podužne i poprečne napone;

— složeni delovi konstrukcije sa velikim brojem šavova (nagomilavanje zavara).

Faktor oštećenja — S

Faktor oštećenja — S uzima u obzir značaj dela konstrukcije za sigurnost cele noseće konstrukcije:

S = 0,5 za podređene elemente konstrukcije kao što su lamele koje služe kao horizontalno ukrućenje pomoćnih nosača;

S = 0,7 za elemente konstrukcije, koji su važni za postojanje delova konstrukcije kao što su lamele u zoni zatezanja pomoćnih nosača, vertikalni limovi glavnih nosača; S = 1 za elemente konstrukcije, koji su važni za postojanje ı funkcionalnost celokupne noseće konstrukcije ili za bitne delove konstrukcije kao što su lamele glavnih nosača u zoni zatezanja.

Faktor naprezanja — B

Faktor naprezanja — B uzima u obzir uticaj brzine naprezanja na pojavu krtog loma:

B = 1 za delove konstrukcije bez udarnog naprezanja;

B = 1,4 zadelove konstrukcije sa udarnim naprezanjem. Kao orijentaciona vrednost udarnog naprezanja treba da se posmatra brzina naprezanja prema izrazu

do dt

= o > 500 ——–1———1. .L „uu... (2)

mm? · s

Dovoljno je da se brzina naprezanja približno proračuna. Faktor naprezanja se sme da proračuna ıI na osnovu brzine istezanja ili deformacije.

Standardizacija 1987./br. 3-4