Nova Evropa

kao Prepolac, Mrdare, i druge, Које takodje, omogućavaju da su i prema severu veze Jako olakšane,

Južna Srbija ne predstavlja izrazitu ge ogra1sku celinu, To se može videti u svima njenim geografskim elementima, Tako naprimer u morfološkom pogledu, njena je glavna karakteristika u tome, što je sastavljena od dubokih kotlina koje su predvojene visokim planinama. Ali u tom pogledu sa njom su slični i južni delovi Severne Srbije (vranjska, leskovačka kotlina, i druge), a takav je reljef i na Jugu sve do Egejskog Mora, Ni hidrografisbi Južna Srbija ne predstavlja celinu, jer se u njoj nalaze tri sliva: Crnog Mora (Morava), Egejskog Mora (Vardar), i Jadranskog Mora (Drim), Ona dakle predstavlja hidrografski centar, odakle se voda razliva u tri pravca, 1 antropofgčgeografsk+i je ona prelazna oblast, jer se u njoj osećaju uticaji sviju okolnih zemalja, a naročito su izraženi oni koji dolaze sa severa i sa Juda, To najbolje potvrdjuje velika etnička mešavina ovih oblasti, Čak i samo slovensko stanovništvo pokazuje te karaktere: ono je u mnogome slično sa moTavskim na severu i sa vardarskim na jugu prema Solunu,

Ali nesamo da Južna Srbija nije potpuno odvojena od okolnih oblasti, već ona ni sama nema velikog jedinstva, Pomenuto je već, da je ona morfološki razbijena u pojedine kotline i visoke oblasti koje su znatno izolovane i predstavljaju zasebne centre; takvi su: Metohija, Kosovo, Skopska Kotlina, Ovče Polje, Pelagonija, Tetovska Kotlina, i druge, s Jedne strane, i Raška Visoka Oblast, i ostali planinski mastvi izmedju kollina, s druge strane, Ali pored te razbijenosti ima u Južnoj Srbiji i delova koji utiču centrališući; takva je moravsko-vardarska udoljina koja vezuje za sebe veći deo ovih centara; ali kako ona taj svoj uticaj ne vrši samo u Južnoj Srbiji, već na celom Balkanskom Poluostrvu, to od ove oblasti ne stvara celinu već samo deo, Iz toga se vidi, da je Južna Srbija više politička celina,

Makako da je Južna Srbija više prelazna oblast, ona ima s obzirom na svoj položaj poseban značaj za našu državu. Kao što Severna Srbija zauzima centralni položaj severnog dela Balkanskog Poluostrva, tako Južna Srbija ima centralni položaj u njegovu južnom delu, U njoj se nalazi i jezgro Balkanskog Poluostrva, kako je G, Cvijić nazvao Skoplje sa njegovom okolinom, To je jedan od najvažnijih centara Balkanskog Poluostrva, upravo njegov ključ, jer ko drži ove oblasti taj u stvari gospodari najvećim njegovim delom. Pored toga je Južna Srbija, zbog svoga položaja, važna i po tome, što je našu državu jednim svojim delom jako primakla mediteranskim oblastima, a time joj omogućila intimniju vezu sa njima, Ali pored tih povoljnih strana u položaju Južne Srbije ima i nepovoljnih; tu je, pre svega,

320