Nova Evropa

vanje tračko-arbanaških jezičkih odmosa, očevidno zato što su izvori tračkog jezika krajnje oskudmi, Po jednoj besedi patrijarha Jovana Zlatoustog (IV vek), na trački je bilo prevedeno Sv, Pismo, ali danas, nažalost, od tog jezika nije očuvano sem jednog natpisa na jednom zlatnom prstenu, koji su dva seljaka 1912 godime sasvim slučajno našli u jednom tunelu u Ezerovu (Borisovgrad kod Plovdiva) — više od nekoliko desetina reči, Detaljno poredjenje ovog bednog materijala sa današnjim arbanaškim jezikom pokazuje ipak, da medju tračkim i arbanaškim udstimu posloje vrlo brojne zajedničke crte (u koje ovde, dakako, ne možemo ulaziti), Spomenućemo samo jedno, Kako smo, u počelku ovog članka kazali, od živih jezika, jermenski ima mnoge dodirne tačke s arbanaškim, pa ta okolnost govori. u prilog tračke hipoteze, budući da su Jermeni, po svedočanstvu antičkih pisaca, Irigijskog porekla, a frigijski se jezik ne daš odvajati od tračkog, U vezi s tim, od naročite je važnosti istaknuti i to, da se arbanaški i trački podudaraju i iu onim fonemima u kojima jermenski i Irigijski pokazuju drukčiji razvitak. :

Da je irački jezik imao udela u obrazovanju arbanaškog jezika, to danas, u stvari, niko i ne spori; samo što neki naučnici drže, da su oni prvi Indoevropljani koji su zapremili celo truplo Balkanskog Poluostrva i izbili ma Jadramsko More, a da su ih, u poznije vreme, ma zapadu Balkamskog Poluostrva, poklopili talasi ilirske bujice, To se shvatanje zasniva isključivo na tzv, tračkoj tonomastici Ilirika, Da ma istoku i na zapadu Balkanskog Poluostrva ima uistinu jednakih imena mesta i ličnih imema, to je, svakako, van spora; ali je isto tako jasno, da njihova identičnost ne može važiti kao dokaz za tračko poreklo njihovo, dok se me pokaže da ta imena imaju specilične fračke osobine, pošto je — u tom se slažu svi — bilo ilirskih pomeranja na istok, Ali, što je u tom pitanju odlučno, ta »tračka« imena javljaju se skoro bezizuzetno i daleko уап Ттакцје 1 Ilirika, u nemdoevropskim. jezicima Маје Azije, u egejskoj zoni, i u mediteranskom bazemu, prema tome moraju poticali iz doba koje prethodi dolasku Indoevropljana u ove oblasti, Najnovija ispitivanja balkanske tomomastike u tom pravcu čine, da se sve više i više umanjuje ilirski jezički materijal, jer se veliki deo tih imena, sačuvanih u ilirsko doba, razotkriva kao prastare okamenine predindoevropskih jezika, koje su, prema ispitivanjima Ribeca, Oštira, i Trombeti, obrazovale substrat mediferanskog bazena, Da su takovi relikti, kao u grčki, prodrli i u arbanaški jezik, uvidjao Je već i Z, Majer (Meyer), a od kolikog su značaja ti neindoevropski uticaji bili u stvaranju arbanaške kulture daje se naslućivati i po drugim značajnim znacima, kao što su n, pr, vigezimalni sistem brojenja

i jasni i duboki tragovi matrijarhata, U tom pogledu istorija

149