Nova Evropa

Zbog toša je realizovan i Ugovor od 31, oktobra 1929, t. zv, »likvidacijoni ugovor«, na osnovu kojeg su se ugovome strane odrekle uzajamnih potraživanja, proizilazećih iz nekih versajskih odredaba, Tom prilikom je Nemačka radila pod presijom zapadnih velesila, koje su zbog ugovora u Hagu nastojale da vide po mogućnosti čistu nemačku hipoteku, U tom slučaju se Poljska ravnala isključivo željom da dade još jedan dokaz zato da teži za pacifikacijom odnosa, ma ı na račun znatnih žrtava od svoje strane, A te žrtve bile su stvarno znatne, Naime, Poljska Vlada, mpotpisujući ovaj oktobarski ugovor, odrekla se je prava likvidacije poseda Nemaca iz Rajha ua Pomeraniji, Velikoj Poljskoj (Poznanju), i u Šleziji, ı osim toga prava otkupa oko 14 hiljada poseda nemačkih kolonista, koji su svojevremeno tamo nastanjeni u cilja germanizacije poljske zemlje, Poljska Vlada je očekivala, da će s tolikim ustupcima postići barem izvesno poboljšanje susedskih odnos4.

Pa se nismo ni na tome zadržali, 17, marta 1930 potpisan je trgovinski ugovor s Nemačkom, vrlo težak za poljsku imdustriju, dajući velike olakšice za nastanjivanje Nemaca u Poljskoj kao i za pomorski saobraćaj, Pregovori oko ovog ugovora protegnuli su se, sa raznim dužim prekidima, kroz sedam godinš4, pri čemu su se Nemci rukovodili spekulacijom, da će u Poljskoj nastupiti velika mdustrijska i poljoprivredna kriza, koja će ju primorati na još veće koncesije izvrgavajući Je ma milost i nemilost nemačke ekonomije, Ti se računi nisu obistinili; naprotiv, nedostatak ugovora sa Nemačkom pogodovao je u Poljskoj razvitku novih mdustrijskih grama i zainteresovanju javnosti za unutrašnje tržište. Na kraju krajeva, spomenuti Ugovor, uglavnom vrlo povoljan za Nemačku, poništen je nekoliko nedelja. posle njegova potpisa od Nemaca, zbog novih carimskih poteškoća kojima je bila izložema poljska poljoprivreda. Poljska javmost je u toj činjenici videla želju Nemačke, da u odnosima s Poljskom održi nesigurnost i neizvesnost, te da uopšte sprečava proces +, zv, stabilizacije, _

Dok je službena Nemačka vodila :taktiku ove vnste sporazumevanja i kidanja ugovora, i dok se je kolebala izmedju brzog postizavanja koristi i šovinističke spekulacije za budućnost, istovremeno su njemi predstavnici vodili na širokom teremu politiku uperemu profivu poljske granice. U aprilu 1929, u Parizu, kada su se vodili pregovori o reparacijama, Predsednik Nemačke Državne Bamke (Schacht) izjavio je, da Nemačka čini redovno plaćamje reparacija zavisnim od роугаćanja poljskog zemljišta, Dva meseca docnije, u sklopljenom konkordatu Prusije s Apostolskom Stolicom, primljena je za poljsko-nemačko pograničje provizorna dijecezalna struktura.

191