Браство

60

Критика се вели, одбор, веома ласкаво изразила о књигама 1874, што је доказ да „Мабсе Пди“ не одступа од свога задатка, да утиче на народну просвету и образованост. И туђина поштује наш часопис, врло често сусрећемо се са похвалним извештајима. Да је основа „Масе Пап“ јака и моћна доказ је, што по начину њене организације постадоше у нас неколико сличних друштава као „Матица земљорадничка“, „Матица трговачка“, „Матица словенска“ и т. д.

Али баш у то доба напретка, рада и славе усколебани таласи политичких странака, који потресаху поодавно, а нарочито у то време чешко друштво, дотакоше се и „Масе Папи“. Чешки народ, појимајући важност једне тако благодетне установе, устаде у свима крајевима отаџбине против сплеткаша, који друштво хтедоше да баце у вртлог политичких страсти. Вође увиђавног народа беху знатни чешки књижевници без икакве политичке боје. Они позваше народ да бодрим оком мотри појаве, што хоће да упропасте чешку књижевност, из које, како веле, потиче народпи живот, видело, задахнуће и љубав према отаџбини. Поткопати је, значи ићи на руку непријатељима. Ствар се тиче чешкога читања. Лакше је одузети, „но изазвати вољу к читању“. Саветују „Масе ди“, да, ако разуме свој задатак, не полази путем екстремним, страначким, јер је за ширење књига потребна, потпора свакога пријатеља народа. Та потпора ваља да се укаже сваком књижевном предузећу, без по-