Гледишта

zam, koji je posle dvadesetog kongresa KP Sovjetskog Saveza i posle velikog uspona stvaralaštva marksističke teorijei prakse u mnogim nacionalnim komimističkim i progresivnim pokretima izgledao bitno porašen i prevaziđen, ( počeo je ponovo da jača d da se afirmiše. Posle uspona humanizma u teorijskoj misli d draštvenoj praksi, korak po koraik počela je da preovlađuje birokratska i dogmatska politika vodećih draštvenih grupa. U Sovjetskom Savezu je to, pored dragih dimenzija, došlo do izražaja i u obliku ponovnog rađanja polMdke hegemonizma supersile koja raspolaže vehkim mateiijainim sredstvima, ogromnom vojnom snagom i sredstvima sile pokušava disciplinovati male socijalističke zemije, kako bi sve svoje posebne i nacionalne interese podredila iskIjučivo interesima sovjetske ekonomije i politike .. „ ... Očigledno je češki preporod, pored ,jugoslovenskog slučaja’ i gumunskog pogrešnog puta’ još ozbiljnije ugrozio položaj birokratskih grapa u nekim zemljama varšavskog sporazuma. Trpeljivost prema Cehoslovačkoj mogla bi da ugrozi njihovu egzistenoiju u vlastitim zemljama. Vojna intervencija logična je posledica i ovog strždia i izraz samoodbrane ovih grapa. Nije slučajno što je jedan od prvih udara vojnog mešanja bio uperen protiv ijudi koji su se (bilo da su u pitanju pohtičari, novinari, naučnici, kultumi radnici ili dragi intelektualci) svom siiinom i snagom svoga stvaralaštva uključili u čehoslovački demokratski preobražaj hi ga čak zasnovali, dali mu teorijsku fizionomiju ih osmišljenje. Nije slučajno što je i ovo stvaraiaštvo staljinističkim dogmatioima dokaz za ,kontrarevoluciju’...” VLADO BENKO: Intemacionalizam danas. „ ... Od 1848. godine, kada su Komunistički manifest i reči ,Proleteri svdh zemalja ujediniite se!’ postavili kamen temeljac međunarodnoj isolidamosti revolucionaraih socijalističkih snaga, promenio se opšti istorij-

ski okvir u kome one deluju, l kao i njihov konkretni položaj. Oktobarskom revolucijom čiji imiverzalni značaj je, pre svega, u činjenici da se radilo o prvom primeru nacionainog puta u socijalizam nastala je prva socijalistioka zemlja u svetu, položaj radničke klase u Rusiji kvalitativno se promenio jer je ,postala nosilac nove socijalističke državnosli i, kao takva, nastupila je i na međunarodnom području kao zastupnik svoje uže nacionalne zajednice. Posle drugog svetskog rata nastale su mnoge socijalističke zemlje, na područjima Azije i Afrike razvili su se napredni narodnooslobodilački pokreti sa socijalistiokom orijentacijom, ojačale su stranke radnioke klase u kapitalističkim zemljama, promenila se struktura radničke klase, za socijalizam se opredeljuju i slojevi van radničke klase, socijalizam je postao razvojni oblik savremenog društva. Razvoj socijalizma kao svetskog procesa i sistema društveno-političkih odnosa došao je do tačke kada se svesnim socijalističfcim snagama, usmerenim na iste zajedničke ideološke ciljeve, postavilo pitanje usfclađivanja konkretnih nacionaknh interesa i opštih interesa borbe za afirmisanje socijalizma u svetskim okvirima...” „ ... Kako us:kladiti konkretne naoionalne interese i opšte interese horbe za afirmisanje socijalizma, to pitanje se na načelu socijalističkog intemacionalizma postavijalo u prvim godinama opstanka sovjetske Rusije. Razrešavaio se praktično i sa podrškom radničke klase u pojedinim kapitahstiokim zemljama prvoj socijalističkoj zemlji u svetu, koju su okruživale d ugrožavale kapitalističke snage, kao i time što je sovjetska Rusija podržavala revolucioname i narodnooslobodilačke pokrete ... Razrastanje staljinizma, afirmisanje birokratskdh težnji, podređivanje interesa pojedinih komunističkih partija ,generalnoj liniji' Kominteme postala je sadržina socijalističkog intemacionalizma potpuno jednoobrazna: borba za socijalizam odlučuje se u jed-

1445