Гледишта
funkcionalnog uređivanja savremenog „industrijskog društva”, koje i tako uređeno i u tom donekle humanizovanom vidu zadržava svoje fatalne dehumanizujuće konstante. Iz tih struja mišljenja sporo se izlučuje i od njih s mukom razlučuje revolucionamo teorijsko-kritičko mišljenje samoupravljanja, koje bi bilo sposobno da opštu teorijsku afirmaciju njegovih vrednosti i anticipaciju njegove opšte istorijske perspektive izrazi i u konkretnoj istorijskoj analizi savremenog jugoslovenskog društva, da iz raznosmer-nih tendencija koje su se zaplele oko samoupravljanja izvede onu koja bi odgovarala njegovoj bitnoj sadržini i revolucionamoj mogućnosti i da od te bitne sadržine razlikuje drukčije pa i oprečne sadržine koje se javljaju i u nominalno i iluzomo samoupravnim društvenim oblicima. Otud i kritička analiza i vrednovanje samoupravIjanja, njegove „snage" i njegove „slabosti” stoji u pro-J cepu iztneđu opšte teorijske anticipacije i konkretne isto-i rijske ocene sadašnjih zbivanja; stoga često zamenjuje i meša zbiljsku snagu revolucioname tendencije samoup- i ravljanja sa ,slabostima” društvenog uređenja u kojem se ta tendencija sukobljava i zaphće sa drukčijim i suprotnim tendencijama, kao što meša i zamenjuje stvama konkretna istorijska ograničenja „slabosti” revolucioname tendencije samoupravljanja i njenih socijalnih nosilaca sa realnom snagom, i svim društvenim izvorima snage, suprotnih tendencija i njihovih socijalnih agenata i nosilaca. Iz tog procepa misao može izaći ako se domogne pouzdanog kriterijuma za fcritičku analizu i ocenu, a takav kritemjum može da izvede i upotrebi samo u sklo- > pu istorijske analize prošlih, sadašnjih i mogućih budu v ćih promena u stmkturi iugoslovenskog dmštva, u deter-' minizmima strukturisanja i uslovima radikalnog menjanja osnovmih dmštvenih procesa. Mislimo da teorijski ključ za tafcvu istorijsku analizu može dati jedino poimanje i klasne strukture, uslova i mogućnosti radikalnog : menjanja i ukidanja te stmkture u socijalističkoj revolu- ■ ciji, s pimim uvažavanjem konkretnih istorijskih pretpo- ■ stavki i obeležja te revolucije u jugoslovenskom društvu.:, Rukovodeći se ovim stavom, smatramo da se bitno poima-■ nje samoupravljanja odnosi na njegovu klasnuj sadržinu i funkciju u revmlucionamom ukidanju klasne strukture. A dalje to znači da se misaoni okvir za kri--i tičku analizu samoupravdjanja i kriterijirm za njegovoc vrednovanje izvode iz takvog bitnog opredeljivanja njego--i ve sadržine i funkcije, fcao analize pr etpo s ta vki, i mogućnosti i učinaka samoupravljanja ul tofcu radikalnog menjanja klasne društve-e n e st r u'fc tur e, i kao kriterijuma za ocenu nast a-■ lih, nastajućih i mogućih vidova i eleme-s nata samoupravljanja sa stanovišta intee resa i ciljeva revolucionarne (rađničkeHe k 1 a s e. Ovaj pristup fcritički se odnosi prema tri diukčija načina miš-ži Ijenja, analize i VTednovanja samoupravljanja. Prvo: nev
1456
"RAKOVICA"