Дело

0 МЕЂУНАРОДНИМ ТЕЧАЈИМА МЕНИЧНИМ 409 године, у месецу декембру, само једна партија златника од ‘20 динара, у суми од 2.500.000 динара! За тим је у години 1880., у марту месецу, пуштено у саобраћај 1.200.000 дипара бакра, и у истој години, од 25. јула од 27. октобра, 3 600.000 новог сребрног нсвца!! И тек пошто је то све било кготовов, пуштено је осталмх 7 500.000 динара златнога новца, иосле равне две године, у години 1882, 23 јуна 1882 златника од 10 динара и 3 декембра 1882. године друга партија златника од по 20 динара. А на то је одмах у години за овом, 1883, г., од 26. јуна до 25. октобра пуштено у саобраћај 1.200.000 динара иикла; у 1885. години, од 25. Фебруара до 1. априла, још 2,000.000 дииара никла, кад је повучен бакарни новац, који је, међу тим, као што смо раннје реклн, опет пуштен у саобраћај у јесен исте годнне. Пре него што пођемо даље да споменемо овде још ово: по познатој латинској конвемцији ситнога новца, новца за доплате или поткусуривање, одређено је 6 динара на једног становника Толико је нађено да ситнога новца може да прогута ситан саобраћај, мала трговина. У нас, према ономе што смо напред изложили, долази, кад одвојимо злато, осталога новца на једног становника преко 7 динара, а ако од тога издвојимо и онај 1000 000 петодинараца сребрних, онда ипак имамо на једног становника скоро 7 динара. .И ова сразмераје тек данас таква, а 1881—5. године кад је Србија имала мање становника, она је била гора, т. ј. онда је још више долазило ситнога новца за доплате на једнога становника. Ми смо видели при излагању теорије новца да чим овога ситнога новца има више пего што га ситан саобраћај може да апсорбује, он потискује бољи новац, и тиме се ирави једна вештачка преграда оном ириродном отицању п притицању злата или правога новца, које иде из јодне иационалне сФере у другу, следујући кретању илн колебању меничнога течаја. Последице ових вештачкпх преграда, ове несразмере, између златнога и ситнога новца, које по самој основној идеји нашега закона о народним новцима није смело бити, јављају се већ у 1884. години толико осетно, да је морао доћи закон то да констатује и призна с једне стране, а с друге стране да