Дело

Д Е Л 0 -2.') 6 Ажија на злато. ГОД1ШИ најнећа нрос. најман.а прос. иросечна месечна месечна годишња 1887 0,98 0,35 0,';о 1888 0,97 0,28 0,6* 1889 0,93 0,38 0,67 1890 1,12 0,42 0,80 1891 1,20 0,:« 0,81 1892 2,18 0,87 1,34 1892 3,10 1,68 2,15 1894 3,50 2,30 3,12 Као што се видп аа осам година од 1887 до 1894 године просечна годишња циркулација сребрних новчаппца попела се од 19,0 милиона на Зб милпона динара. За то исто време просечна годшнња ажија на злато следујућн прогресији новчане циркулације, попела се од 0,60 на 3,52 дин. Прогресија ажпје на злато не поклапа се међутим потпуно са ирогресијом новчане циркулације. Према томе могло би пзгледати да су и други узроци утицали на стално папредовање ажије, а не само претовареност новчане циркулације сребрним новчаннцама. Но то само тако изгледа стога, што висина ажије не зависи од апсолутне величине новчаничне циркулације, него од њене релативне велпчине, од односа између величине новчаничне циркулације и потребе саобраћаја за новчаницама. Упоређење и испптиван.е месечннх и недељнпх просечних цифара које је достизала циркулација сребрних новчаница и просечна ажија у истпм недељама и месецима, то нам јасно показује. Ако упоредпмо дакле место просечних годишњнх цифара месечне просечне цифре, видећемо да ажија на злато нпје на највећој впспии у оно доба годпне кад је новчанична циркулаццја највећа, но на против да се највећа цпркулација сребрних новчаница редовно констатује баш у оно доба године када је ажнја најнижа. Објашњење тога факта врло је нросто. Најмању ажију налазимо редовно у месецима у којима је извозна трговина најпнтензивнија, т. .ј. од јуна до октобра. Ажија у тим месецима нада на мпинмум, стога што су извозној трговини у то доба потребне велике количине сребрних новчаница за куповину земаљских производа, чпме се попуда сребрних новчаница сма-