Дело

0 ПОРОДИЧНОМ УРЕЂЕЊУ КОД СРБА 49 Но наш законодавац, кад је вршио кодификацију породичног и наследног права, у нашем је друштву наишао на моћну задружну породицу, која је, као сеоска, била тако многобројна, да је сачињавала целину нашег друштва, пошто је био врло незнатан 6poj варошких породица тога времена. Те и ако је при кодификацији нашег Грађанског Законика, у комисији за то образованој, био јак утицај правника запојених поинципима римскога права, који су одлучно нагињали овој последњој доктрини и тежили, да и код нас уведу индивидуалистичку породицу, као што је била и на западу Европе, ипак испред стварности није се могло затворених очију прећи и пренебрегнутк сасвим нашу друштвену и националну установу — задружну породицу. С тога су наши кодификатори и приступили опредељају наше задружне породице и унели у Грађански Законик посебне одредбе за ову породицу по основима, заснованим више или мање на начелима обичајног права. Али како је код наших кодификатора као правника из 1844 године преовлађивала претежна идеја: да је добро само оно уређење породице, које би се искључиво оснивало на римском праву, а знање опет нашег обичајног права онога доба било је по све мало и недовољно изучено, то се и редиговање тих одредаба у нашем Грађанском Законику показало колебљиво и невешто. Јер свуда, где се у овим правилима обичајног права, кад су редигована за Законик, наилазило на колективни карактер у задрузи, на немање отварања наслеђа кад један члан задруге умре; на искључивање женске деце у наследству у задрузи свога оца, или своје браће; на принцип немања особености у задрузи; па и за оно што жена донесе у непокретности и покретности као мираз у задругу приликом удаје за кога члана задруге и што такође nocraje колективна својина свију чланова задруге; да нико не може располагати са задружном имовином, па ни путем поклона, ни путем завештања, јер нико није прави власник заједничког имања, већ има права на неку врсту плодоуживања; да онај који оставља заједницу и настани се на другом месту, губи сва права, — у свим тим опредељајима наши су се редактори већим делом наслањали на принципе римског права, на начело индивидуалистичке задруге, јер њима никако није могло тобож ићи у главу, да ова начела не одговарају начелима модерне правне науке, па следствено не могу се ни уводити у наш модеран писани Законик; и наши редактори као правници заборавили су, или Дело. књ. 68. 4