О представничкој влади

221

своје сопствено ле напред потискује, без обзира на требовање осталих, пељ службе непрестано се самој служби жртвује.

Сваки посао извршне власти, било више било потчињене, треба по правилу да буде одређена дужност неке извесне личности. Треба да буде јасно целоме свету ко је шта учинио, а чијом је погрешком што не уређено остало. Одговорност не значи ништа, кад нико не зна, ко је одговоран. А и кад је истинска, она се не може поделити, а да сене ослаби. Да би се она на својој највишој тачки одржала. мора бити неко коће примити сву хвалу за оно што се добро учини, а сву покуду за оно што се рђаво уради. Има, међутим, два начина за делење одговорности; једним начином она се само слаби, а. другим она се сасвим разорава. Она се слаби кад се 32 један исти посао иште сарадња више него једног званичника. Сваки од њих још је збиља одговоран; ако се што зло уради, ни један од њих не може рећи, да он то није учинио; он је ту онако исто учестник, као што је к сакривац у каквој кривици, ако би ту било дела које закон као кривицу овначује, они би се сви по закону казнити могли, п њихова казан не треба да буде мање строга, него кад би само једна личност крива била. Али није тако са казнима, као ни са наградама, јавног мнења, оне ће све мање бити, што се на више лида деле Где нема никакве опредељене увреде по закону, никаквот подмићења или неверства, него има само заблуде, пли не разумности, или нечега што се као заблуда или неразумност сматрати може, сваки учестник налази неког изговора пред собом и пред светом, у томе, што су и друга лица с њим помешана. Једва да има, чега, не изузимајући ни непоштење у новчаним пословима, за што се људи не ће осећати скоро као овлашћени, ако они који су дужни били да се одупру и да опомињу, нису своју дужност испунили, а још више ако су они то изречно дозволили.