О представничкој влади

ГЛАВА ш:

Предетавничка влада јесте у идеји најбољи облик владе:

Одавно је (може бити одкад траје британска саобода) уобичајено, да се говори: да би деспотична монархија била најбољи обли владе, кад би се могло имати сигурности, да ће се добар деспот наћи. Такав појам 0 ваљаности владе сматрам ја као из основа погрешан и најопаснији; он ће, докле год се не искорени, неизбежно кварити сва наша умовања о влади.

Предпоставља, се, да би абсолутна, власт, у рукама једног одличног човека, осигурала савесно и разумно испуњавање свију дужности владе. Издавали би се и извршивали добри закони; рђави би се преображавали; не сва звања од поверења постављали би се најбољи људи; правила би се онако добро уредила и делила, јавни терети размерили би се онако лако и праведно, и свака грана администрације била би онако чисто и онако мудро руковођена, као што би само одношаји земље и ступањ њеног умног и моралног развитка допустили. Ја сам готов, ради даљег разјашнења, све то дозволити; али ја морам да овначим како је велика та уступка, и како се већи за само приближење тима резултатима иште много више, него што се даје у простоме изразу „добар деспот“. Да би се збиља до тих резултата дошло, није доста да монарх само добар буде, него би он морао дабуден свевидећи. Он би морао да буде у свако време тачнои у подробности извештен о руковођењу и о радњи сваке гране админи-