Просветни гласник

614

ПРОСВЕТНИ гддсник

ваша срамота биће кад когод у школу дође и видн то. — Има ту ваздан иачина за објашњавање. Ово треба учинити тим пре, што се у закону не износе разлози за што се шта узакоњује; а и у наредбама се то мал.о чини. Наш народ је увиђаван, те му се да лако доказати свака иотреба. Наш народ је бистар, те му се може и да објаснити свака потреба. Наш народ је послушан и добар, само кад види да има кога да слуша и за шта. Сем тога, ни пошто немој заборавити још и на тон и такт у тражењу, јер су и они врло важна помоћна средства у тражењу и добијању. — Чуо си ваљда за ону причу како јз неки сељачки ћата, шерет, читао неком сељаку писмо од сина на два начина. Први пут му је читао заповеднички, озбиљно, и, чисто с намрштеним челом, да му пошље мало пара. А отац ће на то рећи: „Гле, гле, ти њега! Како ти он то баш заповеда, па то ти је! Е, кад је тако, нећеш га, синко, добити баш ништа!" Посде неколико дана зовне га опет ћата па му прочита то исто писмо (а каже му да је друго) са свим другим, блажим, снисходљивим и молећим тоном. Онда му отац каже: „Хаа!... Кад тако леао пише и иште, одговори му ћато, да ћу му послати пара!" Ова прича лепо ти казује каквим тоном треба што тражити ма од кога, па и од општинских представника. Дакде, и ти немој тражити ништа заповеднички, диктаторски, набусито, пргаво и с претњом, али опет немој ни сувише мнзерно, невољнички и покајнички, с погнутом главом — јер би се тиме понижавао — већ тражи раздожно, хладно и стрпељиво. Претерано ништа не ваља! Толико што се тона тиче. Што се пак такта тиче — у кодико он не улази у тон — имам да ти кажем ово: Кад год имаш да тражиш нешто било од општинског суда, бидо од шкодског одбора, за шта држиш да ће се они противити, а ти онда обавештавај и припремај за решење поједине кметове или одборнике засебно, па тек онда изнеси у седницу на Формално решавање, кад задобијеш на своју страну, за ту ствар, већину одборника или кметова. Ако видиш да ћеш у решавању пропасти с предлогом, тражењем, а ти онда тражи да се та ствар одложи за идућу седницу, и отворено им кажи: да се боље о томе обавестимо. За, то време ти ради поново на обавепгтењу и задобијању. Кад имаш да тражиш нешто — било дично за себе, било за школу — што не би волео да потече од тебе предлог, а ти претходно припреми неког од одборника или кметова, да они то предложе. А да би боље и сигурније прошао с тим предлогом, гдедај да за то увек прво задобијеш и нађеш човека који важи као неки аукторитет код оних који ће то решавати, чија се реч, дакде, слуша. Исто тако, ако хоћеш и имаш у свом месту, или у околини, нешто да изведеш иди неку установу да заведеш, на пример: ђачки фонд, чи-