Ритам

Holivudu, u Columbia Pictures. Опо što je sledilo, praktično je legenda. Kadaje šef Columbije Frank Price odobrio budžet za snimanje, Singleton je dobio ne samo 6 miliona dolara za film, već i ekskluzivan trogodišnji ugovor koji mu je omogućavao da snimi koliko god filmova želi u tom periodu. “Boys N the Hood” prati sudbinu Tre Stylesa (Cuba Gooding Jr.) i dvapolubrata Rickyja (Morris Chestnut) i Doughboya (senzacionalni Ice Cube). Njihovo odrastanje u South-Central L.A.-u (kvaitu koji je bio epicentar za vreme nereda ‘92.) i suočavanje sa drogom, kriminalom, oružjem i bandama predstavljali su ne samo uporišnu priču u Singletonovom scenariju, već i centralnu temu opšteg trenda. Impresivan debi Singletona je njegovoj kući doneo desetostruku zaradu. Pomama za crnim filmovima, rođena između ostalog i zbog čiste računice (cmci čine 25% bioskopske publike u Americi), neminovno je dovela i do većeg angažmana velikih studija. Singleton tvrdi da mu u Columbiji nisu izmenili nijednu jedinu reč u scenariju, niti da mu je bilo ko prigovorio što je u njegovoj ekipi bilo samo 10% belaca. U svakom slučaju, posle njegovog uspeha, mali budžeti postali su prošlost. Već za “Boys N the Hood”, Columbia je uložila celih 8 miliona dolara u propagandnu kampanju. Sam Singleton je 1993. snimio visokobudžetni “Poetic Justice” sa mega zvezdom Janet Jackson, prilično potcenjen film o cmkinji iz, ponovo, South-Central L.A.-a (prvi film ispričan iz pozicije jedne crne žene), a za početak iduće godine najavljen je “Higher Leaming”, koledž film sa takođe velikim budžetom, i sa Kristy Swanson, Jennifer Connely, Ice Cubeom i Larry Fishburneom u glavnim ulogama. Veći novac i raskošnije produkcije su čekale i ostale crne reditelje: Kevina Hooksa za triler “Passenger 57” sa Wesley Snipesom, Leejevog direktora fotografije Ernesta Dickersona za debitantsko ostvarenje “Juice” iz 1992. a i kasnije za “Surviving the Game” iz 1994. sa Ice T-jem u glavnoj ulozi, Bill Dukea za “Sister Act 2: Back In the Habif’ sa Whoopie Goldberg, Maria Van Peeblesa za prvi cmi kaubojac “Posse”, braću Hughes za sopstveni debi “Menace II Society”, Foresta Whitakera za “Strapped”, Leona Ichasoa za “Sugar Hill”, a kad smo već kod nabrajanja značajnih crnačkih filmova glupo bi bilo ne pomenuti i “Trasspass” Waltera Hilla sa dva Icea - T-jem i Cubeom. Veliki budžetje bio i pred Spike Leejem sredinom 1992. kada je započeo snimanje filma svojih snova, biopik kpod imenom “Malcom X”, baziranom na autobiografiji koju je sam Malcolm X ispričao Alexu Haleyju. Pored “JFK-a” Olivera Stonea i filma Hoffa Danny de Vitoa, “Malcom X” je bio treći film te godine koji je istraživao 60-te, brisao granice između fikcije i istorije, i stvarao heroje od Ijudi koji to možda nikada nisu ni bili. Malcolm X je, u svakom slučaju, bio heroj svog vremena, a Spike Lee je od njega, možda i nesvesno, u devedesetim napravio slogan. 200 minutni kep, po ceni od 34 miliona dolara, sa masovnim scenama dostojnim jednog Ghandi-ja , sa autentičnim snimcima prebijanja Rodney Kinga i sa paljenjem američke zastave u cinemaskopu u prvom minutu filma, a pojavljivanjem Nelsona Mandele u poslednjem, završio je svoj bioskopski život zaradom od oko 50 miliona dolara.

I dalje Neminovno spuštanje lopte Spike Lee je izveo ove godine filmom “Crooklyn”. Veći deo filma, baš kao i u “Do the Right Thmg”, odigrava se na ulici, istina uz nešto drugačiju ikonografiju, modu i, naravno, soundtrack (od Staple Singers do Jackson 5). No, za razliku od ovog, i skoro svih ostalih urbanih filmova crnih američkih reditelja, “Crooclyn” je delo bez nasilja, kreka, prostitucije, bandi, rasne netrpeljivosti, psovki. Porodicaje glavna i jedina tema kojom se, na više nivoa, bavi Spike Lee u svom sedmom filmu. Reminescencije na sopstveno detinjstvo i porodični život u Brooklynu 70-ih godina, sagledane iz vizure devetogodišnje Тгоу (Zelda Harris), a u kontekstu šestočlane familije Carmichael, sastavljene su takođe u porodičnom krugu. Scenario su, pored Spikea, potpisali i njegovi blisko rođafci Joie i Cinque Lee, brat David je bio jedan od fotografa, Joie se i pojavljuje u filmu u ulozi tetke iz Marilenda. Spikc Leeju, Johnu Singletonu i ostalim mladim crncima, ostalo je još pregršt crnačkih tema koje su još uvek neispričane. Zahvaljujući, pre svih, ovoj dvojici, crnci u Holivudu danas mogu da prave svoje filmove i da imaju potpunu kontrolu nad njima. Priče o Tobiju, sestra Rozi, Rodneyju Kingu, zatim crni vestemi, horori, trileri i komedije i, konačno “crossoveri”, koji u narednim godinama budu stizali u bioskope, imaće, bez sumnje, sve više publike, Nema dileme ni u pogledu rasne strukture gledalaca tih filmova: predominantna crria populacija, ali i sve veći broj mladih beiaca, o ćikanosima i da ne pričam, Uostalom, rap je takvu misiju već započeo. A o tome da li će u 2014. godini film u Americi obaviti integracionističku ulogu, kakav ishod danas možda više žele belci, ili ćemo uskoro doživeti i prvi crnački “major” studio, možemo samo da nagađamo. Jcdno je sigurno: na prvog crnog Oskara, nećemo još dugo morati da oekanio.

Miško Bilbija

Јонгј S

61