РТВ Теорија и пракса
Sada nam se nužno nameće pitanje koji je od ovih slojeva književno-umetničkog dela, odnosno radio-dramskog umetničkog dela, ontički utemeljen u samu suštinu radio-dramskog umetničkog dela? Drugim rečima, posmatrajuči ove slojeve koje Roman Ingarden otkriva u svakom književno-umetničkom delu, pitamo se šta je ontički fundament radio-dramskog umetničkog dela, imajuči pri tome u vidu da je ovde reč o konstitutivnoj analizi estetskog fenomena. Ontički fundament radio-dramskog dela, u okvirima konstitutivne analize ovog umetničkog fenomena utemeljen je, po našem mišljenju, u prvom i trećem sloju. Ili, kako bi rekao Ivan Foht: „objektivni su i prema tome primarni u književnosti: glasovi, riječi, rečenice, kao neposredno dato, kao i njihove relacije koje tvore sklopove, nizove, arhitektoniku dela herbartovsku formu. Treči plan se prostorno i lokalno potpuno poklapa sa prvim, tj. jednako kao što objektivno postoje sami glasovi i riječi, tako postoje i njihove relacije i u istom mediju su dati” Prema tome, estetsko dejstvo radio-dramskog dela proizilazi iz sinteze prvog i trećeg sloja. Ova sinteza radio-dramskog umetničkog dela tvori po našem mišljenju ono što Roman Ingarden naziva metafizičkim kvalitetom umetničkog dela. Naime, metafizički kvalitet radio-dramskog umetničkog dela je, рге svega, duhovne prirode a stvara se u odnosima između izgovorenih reči, šumova, muzike i poruke. To bi bilo ono teško uhvatljivo osećanje slično Džojsovoj epifaniji ili „čaroliji” Vladimira Jankeleviča. c) ANALI2A KOMUNIKACIJSKE STRUKTURE RADIO-DRAMSKOG UMETNIČKOG DELA Na kraju, ostaje nam da u glavnim crtama analizujemo komunikacijsku strukturu radio-dramskog umetničkog deia na nivou organizacije poruke, odnosno „semiologije izvora” 22 Najuprošćeniji vid komunikacijske strukture radio-dramskog dela dobijamo ako radio-dramsko delo shvatimo kao prost Znak koji ima da bude upučen putem kanala (radio) slušaocu. Tada čemo imati najjednostavniji slučaj semiotičke trijade koji se može prikazati pomoču čuvenog Ričardsovog trougla; ovaj
20 Roman Ingarden, Das literarische Kunstzuerk, 1931
21 Ivan Focht, Granice ontologije umjetnosti u istraživanju književnog djela, Teka, Proljeće 1977/78.
22 Umberto Eko, Kultura, informacija, komunihacija, Nolit, Beograd, 1973
32