РТВ Теорија и пракса

televizijske slike) sa nahođenjem izvorišta same slike. Ono što se nalazi u duhu gledaoca (spektatorsko) ne samo da karakteriše jednu televizijsku sekundu (televizijsko) već se bez uvažavanja ove povratne sprege ne može razumeti polje delovanja televizijskog fenomena koji se medijski konstituiše kroz nekoliko hiljada ovakvih sekundi, odnosno, kroz višečasovni dnevni program. Zato, od načina praćenja televizijskog programa proističe i svrhovitost televizijske komunikacije po konkretnog gledaoca. Gledalac koji se prema televizijskoj emisiji odnosi kao prema „zatvorenom celom” (na primer, Ijubitelji filma pred početak filmskog programa kažu: „gledačemo film na televiziji”, „gledao sam več taj film u bioskopu”, „шога da je dobar film čim ga je pravio Hičkog” i sl.) bukvalno svode televiziju na prenosioca sadržaja koji se mogu nači izvan televizije u istom stanju. Forme ovako shvačenih sadržaja zadržavaju svoje prirodno, stvamosno, atelevizijsko značenje: „gledao sam utakmicu na Marakani, da, da, na televiziji, ali sve sam video”, ~ma loš film, gledala sam ga več - u bioskopu” i si. uglavnom dovode gledaoca u stanje lažne arbitraže. Na primeru kinematografskog filma, atelevizični gledalac se „lomi”: da li uživati u filmu zamišljajući da si u bioskopu „20. oktobar” ili ga gledati kao jednu tačku televizijskog programa pa samim tim sagledati i žanr i sadržinu datog filma kao odlike jednog od oblika audiovizuelnih komunikacija. Nema nikakve sumnje; oni koji žele da film dožive kao u bioskopu trebalo bi da film i gledaju u bioskopu. S druge strane, oni koji kinematografski film gledaju kao deo televizijskog programa osetiče tesniju vezu sa spotom koji uobičajeno prethodi večemjem, televizijskom terminu za film, kao i sa sadržinom i sadržajem Dnevnika 2 kpji če nešto kasnije, po filmu, upriličiti završetak tog televizijskog dana Ova druga grupa gledalaca imaće više od televizije a manje od filma: kinematografski film putem televizije dopire do gledaoca kao svojevrsno tumačenje jednog od oblika audiovizuelnih komunikacija, a njegovi komunikacijski slojevi (rekreativni, kulturološki, estetički) doživljavaju se, ako ne istančanije, ono sigumo bogatije - za dodatak jednog „novog komunikacijskog sprata”, televizijskog. To da se pri gledanju kinematografskog filma putem televizije slojevi nivelišu pa čak i pretaču jedan u drugi (estetičko-kinematografsko nužno biva „čitano” u prvom redu kao podesno, odnosno nepodesno za okvir televizijske slike), dovodi prvu grupu gledalaca u odbranašku poziciju (primedbe; „lepši je u koloru”, „пе vidi se pozadina” i sl.) pa se takav doživljaj čulno osiromašuje i svodi na akciju potpuno suprotnu zadovoljstvu što prati svesno pristajanje da se u prisustvu kinematografskog filma na televizijskom ekranu

151