РТВ Теорија и пракса

166

i pravno i politički jasno da, na primjer, tzv. izvor informacija nije dužan naspram sredstava informisanja, nego naspram političkog sistema, i da organizacije udruženog rada informativne djelatnosti imaju, i kao nosioci sistema i kao medijatori komunikacije, i prava i dužnosti. Nosioci sistema informisanja svoja prava i dužnosti ostvaruju putem sredstava informisanja. Nacrt ova sredstva sistema imenuje kao javna glasila , što je u skladu sa njegovim nazivom i intencijom. No, iz člana 13 vidi se da se radi o svim vidovima širenja informacija, što će reči da se i ne podrazumijeva da postoje i neka nejavna glasila. Uobičajeno je da se pod pojmom javna glasila podrazumijeva štampa, radio, televizija i film, ali glasila su i bilteni, radio-razglasni uređaji, zidne novine, plakati, leci, gramofonske ploče, tonske i video-kasete itd. Glasilo je, dakle, svako sredstvo pomoču kojeg se šire informacije, pomoču kojeg se ostvaruje sistem informisanja. Prema tome, buduči zakon bi trebalo da, radi jedinstva samoupravnog sistema informisanja, konstatuje to i da zatim odredi šta se podrazumijeva pod nazivima pojedinih sredstava informisanja. Zakonom bi trebalo konstatovati postojanje složenih medijskih sistema koji su iz prirodnih, tehničkih i tehnološMh i, posebno, društvenih razloga upučeni na izvjesnu formu udruživanja i izvjestan stupanj usklađivanja razvoja i djelovanja (JRT, TANJUG). Nacrt „prenosi” ustavnu proklamaciju javnosti rada, ali, na žalost, ne uređuje to načelo kao jednu od osnova sistema informisanja. Nacrt dalje, potpuno zaobilazi tajnost kao instituciju koja postoji u političkom sistemu i ima uticaj na funkcionisanje sistema informisanja. Ustav SFRJ u članu 97 u kojem utvrđuje javnost rada organa i organizacija, nalaže da se zakonom i samoupravnim aktom uredi pitanje zaštite od javnosti, odnosno pitanje institucije tajne. ZUR to uređuje u okviru organizacije udruženog ali time se ovaj problem u sferi informisanja u društvu u cjehm ne rješava. To je odnos takva značaja da bi morao bitijednako uređen na cijelom komunikacionom području zemlje, što če reći da definisanje i regulisanje pitanja zaštite od javnosti ulaze u osnove sistema informisanja. U vezi sa ovim je i embargo. Nacrt samo u članu 29, gdje govori o funlcciji društvenog tijela kao organa koji bi se bnnuo za ostvarivanje ustavom zajamčenih prava i interesa u ovo) oblasti, spominje i nepridržavanje embarga. O emhargu.