СРЂ

- 285 —

kine; Vanda je uzvišena u divjoj okrutnosti; Jan Hus prikazuje plemenitost i harakter; Nikola Zrinski crta junaka. „Teatar M. Bana je prava galerija velikijeli žena, koje pobuđuju divjene sa svojijeh kreposti i duboko sažajene sa svojijeli nesreća." 1 ) Mejrima, Dobrila, Ksenija, Lubica, Ludmila, Marta, Vanda i ost., savršene su ženske slike različitijeli svojstava. Muški glavni tipovi također ne izostaju za ženskijem, kao Hus, Delinski, Kaboga, Obilić, Lazar, Uroš, Ivan Grrozni i ost. Dijalozi su rnu majstorski, teku prirodno. Kako se odnosi kritika prama dramskijem proizvodima M. Bana? Strani i domaći kriticari, koji su se bavili tragedijama i dramama M. Bana, nalaze u hemu vrijedna i odlicna dramatičara. Prof. Marinović, kritikujuei МЦепка i Dobriiu, veli za Banov teatar u opće: ,,U negovijem tragedijama nahodimo strahote Eshila i patetičnost Evripida. Izvrsne osobine ova dva klasična pisca, u n stop|ene, čine ga pjesnikom prvoga reda." Profesor L. Leger govori o Mejrimi, da sadrži izvanrednijeli jepota, i ,,da bi mogla postići pravi uspjeh ne samo na srpskoj bini, već i na teatrima zapada." Profesor Makušev napisao je, da bi drame Banove prevedene na ruski služile da ožive teatar toga velikoga naroda. Dr. Milan Jovanović o Caru Lazaru veli' „Ovo je drama višega stila, koja je u svoje doba učinila sensaciju u publici našoj .... u drafnskoj kosovskoj literat.uri ima samo jedna tragedija pravilnoga, dramatskoga stila, a to je Banov Car Lazar .... Na obradu haraktera najveću je pažnu obratio Ban. Po suštini svojoj ti su harakteri najbliži istorijskim tipovima, a po obimu su mahom idealne lepote .. . . i takvi su redom harakteri u Banovoj drami, plastični, dosledni i lijepi, a povrh svega uzvišeni."' 2 ) Ttalijanac Barbanti Brodano veli za Pad Novgoroda, da je to „fotografslca grupa običaja, života i osjećaja onoga vremena." Ivao što je Srpska Narodna Skupština vidlivijem načinom priznala zasluge Banove na narodno-političkom poju, tako je Srpska Akademija Nauka, ta najviša srpska naučna i khiževna

') V. Simeone Pierotieh o. c. eti'. 24. a ) v. Glas Srpske Akademije XVIII.