СРЂ

404

СРЂ. — SKĐ.

S političkih i diplomatskih uzroka bijaše Viktor Emanuel prisiljen da za čas pozove svoje komesare iz Firence, Bologne, Modene i Parme, ali na to utemeljiše Toskanci provizornu vlađu, te povjeriše upravu baronu Bettino Ricasoli. Ostale provincije, združivši se zajedno pod imenom Emilija, imenovaše diktatorom L. Karla Farini. Niti savjeti, niti prijetnje ne mogoše odvratiti one provincije od njihove nakane, tako da im se cijela Evropa divljaše, a Napoleon isti, koji ne mogaše s obzira prama dostojanstvu Francuske dopustiti, da ih Austrija ili koja druga vlast silom odvrat.i od te namisli, isposlova, da su svi evropejski kabineti primili načelo od non intervento, s eega se, kao što i na temelju plebiscita, mogaše Toskana i Emilija ujediniti s Pijemontom. Carducci spjeva II plebiscito, gdje tuđincima preporučuje, da čim prije dignu svoje šatore i zapuste Italiju, jer nad njom sjaje zvijezda stare slave. Borila se i pobjedila, a u pobjedi zđružila sve svoje sinove. Za njenu neodvisnost i slobodu proliše hrabri mučenici svoju krv, ostaviše na bojnom polju svoj život. Pjesnik spominje i zasluge Viktora Emanuela, čija sama pojava bijaše dovoljna da zanese vojsku i narod; zaklinje ga, da i dalje bdije nad domovinom, da mu se niko ne će moći oprijeti, jer je s njime Italija i Bog: Vieni: anche i nostri parvoli Assai splendesti folgore A fausti di creseenti Ne' sang'uinosi campi, Te con i dubbi accenti E de la pugna i lampi Chiaman d' Italia re. Arsero intorno a te. Vieni, guerriero e principe, Тга '1 popolar desio : Teco e 1' ltalia e Dio: Chi contro te stara ? Ali započeto đjelo otkupljenja ne bijaše još dovršeno. Trebaše osvojiti Rim i proglasiti vječni grad prijestoinicom ujedinjene Italije. Jedini junak, koji to mogaše izvesti i tako dovršiti onu titansku borbu između naroda, te se budi, i tuđinca, koji nastoji da mu još jače priteže lance, bijaše Garibaldi. Već 1862. bijaše Garibaldi to pokušao, ali on i njegovi dobrovoljci budu potučeni od redovite talijanske vojske, jer vladi bijaše više od štete nego od koristi neobuzdani bijes kaprerskog junaka. Kod Aspromonte bude Garibaldi ranjen, zarobljen i bačen u tamnicu. Talijanski narod zacvili nad udesom tog junačkog borca, a Carducci zaplače od srdžbe, v'deći tako zlostavljena svojeg idealnog