СРЂ

ZGODE I NEZGODE

605

Konavli s Cavtatom čine jednu općinu, Cavtat je bio i iz pocetka glavno mjesto općinsko, ali u Konavlima bjehu dva sindika; ovo je ime po primjeru iz Italije, gdjo se i sad zove načeonik sindaco. Jedan je sjedao na I'loeicama i irnao je da upravlja donju stranu Konavala, a drugi je bio u Pridvorju, i nadgledao je gornju stranu Konavala. U Cavtatu pak bio je načeonik (podestat), komu oba konavoska sindika bjehu podložna. Godine 1824 načeonik (podesta) je bio u Cavtatu: Andro Pervitić, a sindik u Pridvorju Mato Magud, a na Pločicama Marko Cvjetković, kako se nalazi u: Scematismo provinciale della Dalmazia, Zara 1824. I sud, koji je za Republike bio u Pridvorju, gdje je sjedao dubrovački knez, premješten je u Cavtat; i tako sva ostala oficija, koja su uz sud spojena, lcao carina, porezi i ost. utaboriše se u Cavtat. Razumije se da načeonik i sindici bjehu imenovani od države sve do početka druge polovine minuloga vijeka, kad je, kako je poznato, ustav se proširio i na općino, te narod počeo birati vijećnike, a ovi načelnika. Iz početka rok njihova rada trajao je 8 godine, a sad je produžen na 6 godina, i novijem vijekom tako započelo. No Konavljani, kao i za vrijeme republike, tako i sadašnjoj zajednici otimali su se proti vlastima. Kad su počeli novi nameti polovinom minuloga vijeka, rogoborenje nastade, a još gore kad je uvedeno novačenje. Bunu Krivošijsku gledali su Konavljani s nasladom, a politička vlast, koja je to znala, činila je da vojska za Boke, dok je buna trajala, prođe često kroz Konavle. No lukavi Konavljani razumjeli su da njihova krajina, pristupačna vojski, bila bi odma poharana. Za to se baš u to doba okomiše ne proti države, dapače su državi laskali, nego proti gosparima Iconavoskijeh zemalja, te se rasprostrani u Konavlima taki socijalistički pokret, da je dao posla i političkoj i sudbenoj i vojničkoj vlasti. Kao da je dunuo vjetar internazionale, te se kao munja prospe po Konavlima. Evo poglavitijeh načela toga katekizma društveno-juridičkoga, što se javno razglasivao i bio uopće prihvaćen : 1 Zemlja je bozija i onoga koji je radi; i samo ko mačem u ruci podloži sebi drugoga može traiit da mu ovaj čini službu. 2

1 Saggio d' uno studio storico-critico della colonia e snl coniadinaggio nel territorio di Ragusa di Antonio degl'Ivellio. Ragusa 1873 pag. 276-277).

2 Seljaci su bili dužni devedeset dana u godini raditi za gospara na njegovijem zemljama, na tako zvanijem carinama, što bi gospar upravo držao.