Топола

phyle], vrač u Argu. Na pohodu sedmorice protiv Tebe proždrta ga zemlja. Odatle a) * Amphiaraides, ae, rn. Amfijarajević = Alcmaeon b) * Amphiaraeus, adj. [’ ApupiaoAuog ] « mf i Ja r ajsk i, A mf ijarajev. amphibolia, ae, f. [du<pijoUa\ u retorici: dv oumnost, dvoličnost. Amphictyones, num, aco. as, m. ['AgiptxTvor fj] amfiktioni, savez manjih plemena, u O-rčkoj u vjerske , trgovačke i v političke svrhe. Najglasovitiji bio je savez 1) kod Delfa i Termopile; 2) delski. Amphilochi, onim, m. [' Amfilohijani, pleme u Akarnaniji, a zemlja se zvala Amphilochia, ae, f. s glavnim gradom Argos Amphilochicum \(' Anyog tu 'AgipUo/ixov]. Amphilochus, i, m. { Apupllo/og] Amfiloh, sin Amfijarajev, 'utemeljitelj grčkih gradova n ciličkom primorju. Amphion, onis, m. [’Auipiwr] Amfion, sin Jupiterov i Antiopin, muž Niobin; kad je grad Tebu (Thebae) osnivao, išlo je kamenje i drveće za zvucima lire njegove. Obio se od žalosti, što su mu Apolon i Diana djecu poubijali, Verg. Hor. Ov. Odatle Amphionius, adj. amfionski ili Amfionov, Prop. Amphipolis, is, aco. im, abl. i, f. [Ag(plnohg\ Amfipol, grad u Maćedoniji na rijeci Strirnonu, sada Emboli. Odatle Amphipolitanus, adj. amfipolski, Just. Amphissa, ae, f. [ Agipiaau] Amfisa, grad ozolskih Lokava (Locri Ozolae) blizu današnje Salone. amphitheatrum, i, n. [dfj(piAiaTQov\ amfiteatar, požarište sa sjedalima u krugu, koja sr dižu jedno više drugoga. U njemu su se borili rvači i zvijeri, Tac. Amphitrite, es, f. \'Afupu(>iTii\ Amfitrita, kći Nerejeva, žena Neptunova, božica mora, Ov. Amphitryo, onis, m. [AfupiTovuv] Amfitrion, sin Aloejev , kralj tirinski, (Tiryns), muž Alkmene, koja mu je rodila u Tebi Ifikla, n Jupiteru Herkula. Odatle Amphitryoniades, ae, rn. [’Ag(pnQV(ovMris\ Amfitrionović -= Herkul, Cat. Verg. Ov. amphora, ae, f. [dgiponEvs t. j. fora, spr emica ili sud obično od zemlje sa dvije ručice, dolje šiljast i u zemlju ukopan: krčag, vrč. 2) kao mjera a) za tekućine = 2 urnae ili 8 congija ili 48 sextarija, dakle po prilici 2 vedra ili 112 litara, b) gen. plur. također ampliorum) za oznaku, veličine broda (gdje se uzimalo, da mora amfora biti teška 80 funti). Amphrysus, i, f. \jAg<pQvaog\ Amfriz, rječica u Tesaliji, gdje je Apolon pasao stada kralja Admeta. Odatle * Amphrysius, adj. = apolonski. imple, ndv. s kornp. i sup. [amplus] „prostrano

1) obilato, bogato, ample magnificeque exornare triclinium; amplissime donare cohortem militaribus donis. 2) sjajno, velelij epo, dično, krasno, amplissime efferri; sublate ampleque dicere. Komp. amplius o vremenu : dalje, više (sravni magis, plus), non luctabor tecum amplius; (rjeđe) jače, invitare, Ter.; multo etiam amplius, Caes.; osobito s brojevima a) sa quam nego, od: quibus ne rejiciundi quidem amplius quam trium judicum leges faciunt potestatem ne više nego tri; nolo amplius quam centum jugera, Wep.; negabant ullam cellam amplius quam uni deo rite dedicari. Liv. b) s abi at. s ispuštenim quam: hora amplius jam in demoliendo signo permulti homines moliebantur;, quae castra amplius milibus passuum octo in latitudinem patebant; Catilina initio non amplius duobus milibus militum habuit, Sali.; pugnatum amplius duabus horis, Liv. c) stegnuto tako, da se «) amplius nalazi pred brojem, amplius sunt sex menses, ima više nego šest mjeseci; quod amplius annos triginta in exercitu fuerat, Sali. /3) amplius se nalazi među brojem i imenom, što ide k broju: cum mille non amplius equitibus, Sali.; duas amplius horas dubium certamen sustinuere, Liv.; tris pateat caeli spatium non amplius ulnas, Verg. y) amplius stoji iza broj a, Ligures duas amplius horas certamen sustinuere, Liv.; übi quinque milium armatorum non amplius erat relictum praesidium, Liv. đ) amplius se s kojim veznikom umeće ili stavlja iza broja, illos binas aut amplius domos continuare, Sali.; -}• više puta ter, nec amplius. 3) Napose a) više, još te, quid vis ili vultis amplius? quid quaeris amplius? quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes?; eo amplius to više, denas alii uxores, alii plures habent, sed reges eo amplius, Sali.; nihil amplius ništa više = samo, saepe ipsum abs te repetit, nihil amplius. b) kao t. t. a) kad se glasovalo u senatu s dodatkom Servilio assentior; et hoc amplius censeo a pored toga držim, fi) kao sudbeni t. t. amplius non peti da se više ništa ne traži; amplius pronuntiare o sucu (kad mu stvar nije jošte jasna) presudu odgoditi, tanta in isto improbitas putabatur, ut de Philodamo amplius pronuntiaretur. amplector, amplgxus sum, 3. dep. ~o plesti se“, 1) upr. odatle: obuhvatiti, obuhvalati, zagrliti (slabije nego complector), genua, Plaut.; saxa manibus; aram Tao.; * dextram; * non possunt amplexae uhvativši se za ruke adire. 2) opkoliti, opkoljavati hostium aciem; locum munimento, montes muro; ignis proxima quaeque amplexus naokolo zahvatio; odatle trop. a) duhom obuhvatiti <= razini-

81

amphibolia—amplector