Трговачко књиговодство. Део 3, за новчане заводе, фабрике и рударство : уџбеник за IV разр. трг. академије и за приватну употребу

90: #-

већега броја одељења, због веће контроле итд., као што ћемо. доцније видети. Послови који су на време, на почек, на кредит обављени, књиже се познатим ставовима кроз ЛПрвобележницу, или нарочитим налозима, или табацима итд., али. опет по познатим правилима, т.ј. треба што опширније навести у тексту, или објашњењу, све што се односи на став, а нарочито на редне бројеве и рокове меница, серија и нумере ефеката и т.д. Закључак књига код удеоничких друштава_ разликује се од закључака код трговачких радња поглавито у томе, што се добит никако не дописује главници (ако је већ капитал уплаћен), нити се одобрава појединим удеоничарима (као код ортачке радње), већ се дели као дивиденда. (сразмерни део добити) удеоничарима, ако је на збору тако решено.

Од постигнуте добити уноси се редовно сваке године неки део у резервни фонд, како је то правилима предвиђено; даље се од добити одваја један део за Управни и Надзорни одбор и чиновнике, као награда за савестан рад, а и ради. подстрекавања на такав рад у опште, ради се дакле поглавишо у смислу правила дотичног удеоничког друштва. Књи- говођа који као новајлија ступи у какво удеоничко друштво треба пре свега да се добро упозна с правилима и с пословним . редом, ако га је Управа издала, те да се тако сви послови врше искључиво у смислу правила, тако да књиговођа оне. наредбе које би се косиле с правилима, не врши без нарочитог писменог наређења Управиног али решења донесеног у седници (по записнику). Разуме се да књиговођа треба да. стави примедбе али, најзад, мора послушати кад му се нешто нареди, јер је за то “плаћен, а писменим налогом Управиним. он је у таквом случају довољно заштићен од сваке одговорности. Код фабричких, а још више код транспортних (железнич. и брод.) па и рударских, друштава обично су самим. правилима утврђени отписи тако, да књиговођа има само правила да се држи. Па и у правилима неких новчаних завода има тачних наређења колико ће се при закључку дубиозним

2 1 Тако је у правилима код фабричких друштава тачно одређено колико ће се отписивати од машинерија, колико од алата и прибора, колико од непокретности итљд.