Филателиста
STO GODINA MARAKA SAN MARINA
Ove godine bogata istorijska riznica svetske filatelije dopisuje u svoja anala još jedan stogodišnji jubilej. Ovoga puta slavljenik je Republika San Marino.
Opšti podatci. Republika San Marino je najstarija i najmanja republika na svetu. Prvi republički statut San Marina je iz 1263. godine. Prema predanju osnivač San Marina je sveti Marin, koji je rođen na Rabu. Republika San Marino je pod zaštitom Italije i nalazi se na severoistočnoj strani Apenina, na planini Monte Titano. San Marino je povezan autoputom sa Italijom preko grada Riminija, gde se nalazi i železnička veza sa Italijom. Republika San Marino znatnu stavku svojih prihoda, pored turizma, malazi i u filateliji i u numizmatici, a pored ovoga je razvijena poljoprivreda i prehrambena, tekstilna i keramička industrija. Komunistička partija San Marina, koja je osnovana 1921. godine i imala u toku fašizma period ilegalnosti, po završetku II svetskog rata aktivno doprinosi i učestvuje u sprovođenju niza naprednih reformi kao što je agrarna na primer. Na 61 kvadratnom kilometru San Marina živi oko dvadeset hiljada stanovnika. Pored niza interesaninih građevina, pinakoteke i muzeja, vidno mesto pripada Poštanskom ı filatelističkom muzeju Republike San Marina u Borgo Mađore. Muzej je vrlo savremen i sadrži bogate zbirke maraka i poštanskih dokumenata, kao i numizmatički deo sa zbirkom novca i medalja San Marina. Kao i u Italiji osnovna novčana jedmica je lira, koja se deli na 100 ćentezima.
Prvi period filatelije u San Marinu. Prvi period u filateliji San Marina je u vremenu od 1862. do 1. avgusta 1877. godine, kada su upotrebljavane za frankiranje poštanskih pošiljki poštanske marke Sardinije, Crkvene države i Italije i žigosane poštanskim žigovima pošte Sam Marina. Prvi poštanski žig od 1802. godine do 1864. godine je bio jednoredni kutijasti žig sa dvostrukim okvirom i tekstom: »S. MARINO«. Drugi poštanski žig u periodu od 1864. do 1865. godine je dvokružan, a tekst mu glasi: >»REPUBBLICA DI S. MARINO.. Treći poštanski žig je iz perioda 1865. do 1877. godine i on je kvadratni tačkasti žig sa tekstom: »S. Mno«. Period poštanskih maraka San Marina. Konvencijom sklopljenom između Poštanske administracije Kraljevine Italije i Republike San Marina 7. februara 1865. godine na temelju čl. 5 i čl. 9 ove Konvencije Poštanska administracija Republike San Marina imala je 20% od prodatih maraka na svojoj pošti. Vremenom se uvidelo da je San Marinu mnogo povoljnije da štampa svoje marke. Mukotrpan je bio put da se ostvari ova zamisao. Konačno je to regulisano na temelju nove Poštanske konvencije Republike San Marina i Kraljevine Italije od 2. marta 1877. godine. Štampanje prvih sanmarinskih maraka je izvršeno u Torinu u Stampariji papira i vrednosnica (Officina Carta e Valori di Torino) i prve san-
15