Филателиста

je napisano više knjiga a snimljena su i dva filma (u jednom je glavnu ulogu igrao Marlon Brando). 28. XI 1787 god. otplovio je iz Engleske brod »Baunti« sa zadatkom da sa Tahitija prenese na ostrva Zapadne Indije sadnice hlebnog drveta. Pod zapovedništvom kapetena Blaja (W. Blish) brod krajem sledeće godine stiže na Tahiti i priprema sadnice za prevoz. Početkom 1789. god. brod kreće prema Americi, ali zbog nepodnošljive surovosti kapetana (verovatno bolesnog od paranoje) dolazi do pobune pod vođstvom poručnika Flečera Kristijana i kapetan Blaj biva sa 18 članova posade 28. IV 1789. god. ukrcan u čamac i prepušten moru. Brod se vraća na Tahiti gde ostaje do sledeće godine i kad je primećeno približavanje jednog britanskog broda, 9 pobunjenika sa 6 Tahićana i 12 Tahićanki odlaze na ostrvo Pitkern gde je brod spalien. Pobunjenici koii su ostali na Tahitiju bili su ubrzo uhapšeni od strane svog bivšeg kapetana koji se spasao i odvedeni u Englesku pred vojni sud. Među pobunjenicima na Pitkernu је роglavito zbog manjka žena došlo do tuča i posle 10 godina ostao je živ samo jedan od njih — Džcn Adams. Naseljenike je tada (1808%. god.) otkrio jedan amenčbi kitolovac. 1831. god. su se stanovnici ostrva odselili na Tahiti, ali su se već posle 6 meseci vratili natrag. Kad je broj narastao do 120 došlo je zbog prenaseljenosti ponovo do seobe, ovog puta na ostrvo Norfolk (1856. god.). Međutim i ovog puta se između 1859. i 1864. god. dobar deo ponovo vratio na Pitkern.

Glavni izvor prihoda stanovnika je prodaja suvenira retkim turistima i ргоdaja maraka filatelistima širom sveta.

Ostrvo je do 1940. god. administrativno pripadalo ostrvima Fidži, a od tada postaje posebna kolonija Vel. Britanije, dobija posebne marke. Otada do kraja 1975. god. izdato je oko 153 marke i 2 bloka, tj. oko 4 — 5 maraka godišnje, što je s obzirom na umerenu nominalu vrlo uzdržana izdavačka politika.

Posle ostrva Pitkern Tihi okean je pust sve do Amerike na čijim istočnim obalama, ponovo u Atlantskom okeanu, odn. Karipskom moru, ima više malih autonomnih ostrva. Polazeći sa severa nailazimo prvo na ostatak nekadašnje francuske Kanade ostrva SEN-PJER i MIKELON uz južnu obalu ostrva Nju Faundlend. Mikelon od 216 km? i oko 1000 stanovnika sastoji se u stvari od dva ostrva povezana međusobno uskim peščanim sprudom, dok se na znatno manjem ostrvu Sen-Pjer od 26 km? nalazi svih ostalih oko 5000 stanovnika. U istoimenom lučkom gradu stanovništvo se za vreme ribarske sezone i utrostruči.

Prva naselja na ostrvu nastala su početkom XVII-og veka, a od 60-tih godina istog veka nalaze se pod vlašću

Francuske. Prvo kao kolonija, zatim od 1958. god. francuska prekomoporska teritorija a od 1976. god. departman Francuske republike. Od 1. I 1973. god. kao novčana jedinica služi francuski franak.

Svoje marke ostrva imaju još od 1885 god. i to marke francuskih kolonija sa pretiskom »SPM« ili francuske marke sa pretiskom koje su se koristile sve do 1909. godine. Tada izlaze posebne marke za ovu koloniju u seriji od 17 vrednosti (Yv. br. 78 — 93) koje u raznim varijantama važe sve do 1933. god. kad ih smenjuje nova velika redovna serija od 24 vrednosti (Yv. br. 136 — 159), a zatim uz prekid između 1942—1944, redovno se izdaju obične i avionske marke, ne suviše često ı sa umerenim nominalama.

Dalje na jugu, u Meksičkom zalivu i Karipskom moru, ima znatan broj autonomnih ostrva ali većina od njih premašuje granicu od 50000 stanovnika koju smo postavili kao granicu za ovaj naš pregled. U naše okvire bi od njih spadala Britanska Devičanska ostrva (153 km”, oko 11000 stan.), Kajmanska ostrva (259 km”, oko 14000 stan.), Sen-Kristofer-Nevis-Angilja (400 km, oko 7000 stan.), Terks i Kaikos ostrva (430 km”, oko 7000 stan.), i Montserat (101 km', oko 13000 stan.). Sve ove oblasti su bivše britanske kolonije.

16