Филателиста

Саве ва

Ž. Živković, Zrenjanin

250-GODIŠNJICA POŠTE U ZRENJANINU

Posle skoro dvestogodišnje turske okupacije (1526—–1719) teritorija današnje Vojvodine ušla je u sastav Austrije po odredbama požarevačkog mira 1718. godine, a Banat dolazi pod upravu Dvorske komore (bečka dvorska vlast) i komandu Vojne granice, sve do 1779. godine i to kao „Temišvarski Banat”.

S obzirom na strategijski značaj bečkerečke tvrđave, već 22. juna 1737. godine u Bečkereku, današnjem Zrenjaninu, otvara se pošta. Na početku pošta je bila smeštena u zgradi koja se nalazila na mestu današnjeg restorana „Tisa”, a ulica prema Velikom mostu zvala se „Poštanski sokak”. Vršen je prevoz pošte i putnika po opštim propisima koji su bili na snazi u tadašnjoj Austriji.

Pre upotrebe prvog preftfilatelističkog žiga pošte Bečkerek, poštanski službenik trebalo je obavezno da stavi mesto otpreme „von Betschkerek"”, što je bilo potrebno i zbog naplate poštarine.

Naziv Gross-Betschkerek ili Nagy-Becskerek, odnosno Veliki Bečkerek u Jugoslaviji, promenjen je 1935. godine u Petrovgrad, a 2. oktobra 1946. godine mesto dobija naziv Zrenjanin po narodnom heroju Žarku Zrenjaninu.

Prvi žigovi ambulantnih pošta potiču iz 1889. godine: N. Becskerek – N. Kikinda 91 ili 92.

Na slici br. 1 prikazan je prvi pretfilatelistički žig, ovalan sa ornamentima, koji je bio u upotrebi od 1826. godine (prema Milerovom priručniku). Slika br. 2 prikazuje dvokružni žig bez navedene godine sa ornamentima, koji je korišćen u periodu od 1847. do 1866. godine. Na slici br. 3 dat je dvokružni žig bez godine sa ornamentima, koji je korišćen do 1867. godine.

Slika Dr. 4 prikazuje Jeariokruzni ZIg DeZ godine korišćen u periodu od 1851. do 1866. godine. Slika 5 daje jednokružni žig bez godine sa oznakom „N” (Nagy) korišćen pri kraju austrijskog perioda 1867. godine, odnosno od 1867. do 1871. godine kada su ga zamenili madarski žigovi. Slika 6: jednokružni žig sa godinom i oznakom Torontalske županije. Slika 7: isto, drugi tip.

VAŠ NOVAC JE UVEK SA VAMA AKO JE NA ŠTEDNOJ KNJIŽICI ILI TEKUĆEM RAČUNU POŠTANSKE ŠTEDIONICE

17