Филателиста
27
Ako se uzme u obzir da je nominala doplatne marke u 1953. godini promenjena sa 0,50 na 2 dinara, onda je jasno da bi nastao problem njene naplate na poštanskim prevoznim sredstvima. Za cenu putničke karte od 100 dinara, doplatna taksa bi iznosila 1 dinar. U tom slučaju doplatna marka od 2 dinara trebalo bi da se polovi i sa tim polovčetom izvrši dalja manipulacija koju nalaže Uputstvo. Do toga sigurno nije došlo. Kad je to tako, postavlja se pitanje - da li je ova godina prelomna u kojoj su na poštanskim prevoznim sredstvima prestale da se upotrebljavaju doplatne marke Crvenog Krsta. Može se sa velikom sigurnošću tvrditi, da su u 1947. godini upotrebljavane, a od 1948. do 1952. postoji samo teorijska mogućnost vezana za Uputstvo. Do sada nisam imao priliku da vidim ni jedan takav objekat. Izneseno ne znači da je Pošta kršila član 11 Zakona prestankom upotrebe doplatnih maraka Crvenog Krsta na svojim prevoznim sredstvima. Umesto doplatnih maraka, Pošta je mogla preći (na svojim prevoznim sredstvima) na upotrebu nekih markica ili nalepnica (slično ostalim državnim prevoznim sredstvima). Nominalna vrednost od 1 dinar bila bi idealna za takvu markicu (nalepnicu).
U drugom stavu raspisa dato je ko se izuzima od ove obavezne doplate:
"Od ovoga se izuzimaju pošiljke, uplatnice i telegrami
а. koje predaju državne ustanove
b. koje predaje Jugoslovenski Crveni Krst
с. koje se predaju na kredit
d. pošiljke i telegrami koji se primaju za inostranstvo
e. novine i časopisi.”
Znači, jedina promena koja bi eventualno bila moguća u Uputstvu bila bi, da se briše deo propisa o upotrebi doplatnih maraka na poštanskim prevoznim sredstvima?! Sto se tiče samih manipulativnih radnji sa doplatnim markama i pošiljkama promena nije bilo.
Sl.list FNRJ br 1/1958 doneo je vrlo važno “Obavezno tumačenje čl. 11 Zakona o Jugoslovenskom Crvenom Krstu”. Naime, tumačenje ovoga člana Zakona
(koji je donet 1946. godine) stvorilo je dosta zabune u vezi sa primenom kod državnih ustanova i vojnih vlasti. Kasnije ću ukazati na primere i dati komentar tih nesporazuma.
U 1957. godini izvršena je reorganizacija državnih organa i ustanova. Obavezno tumačenje ima dva stava i prenosim ih u celini:
- U članu 11 Zakona o Jugoslovenskom Crvenom Krstu (Sl. list FNRJ 59/1946) propisano je da se za vreme godišnje Nedelje Crvenog Krsta naplaćuje u korist Jugoslovenskog Crvenog Krsta po 0,50 dinara na sve poštanske pošiljke, sem na pošiljke koje upućuju državne ustanove 1 sam Jugoslovenski Crveni Krst.
S obzirom na reorganizaciju državnih organa i ustanova koja je izvršena posle stupanja na snagu pomenutog zakona, navedena odredba, ukoliko se odnosi na državne ustanove, treba shvatiti tako, da su od plaćanja doplate u korist Jugoslovenskog Crvenog Krsta izuzete poštanske pošiljke koje upućuju narodne skupštine i njihova izvršna veća, narodni odbori, kao i savezni, republički, pokrajinski, oblas-