Филателиста

-—–zU– Io A Ć u RR RIO IJ 171

dom 1830.godine otvaranjemlinije Beč-Pešta, na kojoj je plovio parobrod “Franc Jozef”. Godine 1831. proučena je mogućnost plovidbe do Zemuna, da bi 1834. godine DDSG uputio na donji deo Dunava parobroa “Argo”.

Prevashodni zadatak Društva je bio prevoz robe i putnika, a nešto kasnije je organizovana i poštanska služba koja je na dužim relacijama počela ozbiljnije da funkcioniše četrdesetih godina XIX veka.

Značajno je navesti podatak kada jerečo radu Društva da je flota DDSG bila često angažovana za prevoz trupa Austrougarske armije i vojne opreme. Jedan od velikih transporta je bio tokom Krimskog rata, o čemu postoje veoma oskudni podaci.

Od samog osnivanja DDSG je zahvaljujući velikim prihodima bio u stalnoj ekspanziji:flota od pet brodova koje je Društvo imalo 1834. godine narasla je tokom “zlatnih četrdeset godina” na 100 modernih parobroda, preko 350 rečnih tegljača i 50 agencija, od Ulma do Crnog mora.

U drugoj polovini XIX veka DDSG postaje simbol austrougarske efikasnosti i privrednog prodora na Balkan i Otomansku imperiju.

Na Savi i Dunavu, graničnim rekama izmedju Austrougarske i Srbije DDSG je formirao agencije u sledećim mestima: Rača, Šabac, Obrenovac, Beograd, Grocka, Smederevo, Dubrovica, Veliko Gradište, Drenkova, Donji Milanovac, Tekija, Sip, Radujevac i Veliki Bečkerek na Begeju.

Agencije su radile u okviru jedinstvenog sistema DDSG i ostvarivale značajne godišnje prihode s jedne strane, a Srbija se s druge strane otvarala prema svetu, što će imati velikog značaja u kasnijoj istoriji ove Balkanske države.

Filatelistička istraživanja

Organizacija i funkcionisanje Dunavskog Parobrodskog Društva kao složenog privrednog i transportnog sistema, izazvali su veliko interesovanje istoričara, ekonomista, brodograditelja, a posebno filatelista, imajući u vidu da je DDSG 15. aprila 1866. godine izdalo i posebne marke za pisma (10 i 17 kr.) koje su bile u prometu do 1880. godine.

Pored maraka Društvo je štampalo i tovarne listove, marke osiguranja i nalepnice za pakete. Takodje su postojali agencijski i brodski (ime broda ili broj vožnje) žigovi, što sve pruža velike mogućnosti za sakupljanje i filatelističko istraživanje.

Vrlo interesantnu i uvek provokativnu temu “DDSG” srećemo u filatelističkoj literaturi već 1867. (E.Muller, Madjarska) i godinu dana kasnije 1868. (Frachten, Austrija).

Iscrpnu studiju “The Danube Steam navigation Company”, napisali su A.E.F. Hurti Denwood N. Kelly u Americi 1950. godine. Kasniji radovi datiraju iz druge polovine prošlog veka, kada se sa rezultatima istraživanja značajno uključuju i naši autori (A. Petrović, M. Rašić, V_Višacki, V.Kardoš i drugi), da bi se ovoj temi ponovo vratili u našim filatelističkim glasilima u prošloj i ovoj godini.

Dosadašnja filatelistička istraživanja uglavnom su se ograničavala na proučavanje svih aspekata poštanskog prometa u delokrugu rada DDSG (poštanski objekti, marke, pečati, tarife, manipulacije, destinacije i drugo), gde su postignuti zavidni rezultati.

Medjutim, postoje i druga filatelistička područja u okviru rada DDSG koja su zbog nedovoljnog istraživanja i nepostojanja odgovarajućih podataka i literature ostala neproučena.

Pre svega, radi se o celokupnom segmentu fiskalnih propisa, tarifa i upotreba taksenih mar-