Филателиста

-—RII << ________ —__—— r#mRI TREĆE ŠTAMPANJE NOVINSKE MARKE SRBIJE

OD 2 PARE SA LIKOM KNEZA MIHAILA

Dr Velizar M. Kardosch, FRPSL

oš u prvim pisanim radovima o srpskim poštanskim markama zastupano je Jade da je bilo tri štampanja novinskih maraka sa likom kneza Mihaila. Do početka 70-ih godina XX veka to je bilo opšte prihvaćeno mišljenje. Ova podela je u ono vreme napravljena na osnovu izgleda maraka (boja, guma, papir) bez da su se filatelisti upuštali u lokalizaciju pojedinih stereotipova u štamparskoj ploči.

Početkom 70-ih godina su u srpskim arhivima pronađeni mnogi za prva izdanja srpskih maraka relevantni originalni dokumenti. Među tim dokumentima nađeni su dokumenti koji se tiču samo dva izdanja novin-skih maraka sa likom kneza Mihaila.

Utoj situaciji su postojale samo dve mogućnosti: ili verovati da dokumenti koji setiču trećeg štampanja nisu pronađeni ili pak poverovati da su postojala samo dva štampanja ovih maraka. Filatelisti koji su tretirali ovaj problem su se u svojim radovima brzopleto odlučili za drugu mogućnost i podela ovih maraka na dva štampanja je od 1971 do polovine 90ih godina smatrana ispravnom.

U svojoj knjizi o srpskim markama i poštanskoj istoriji! koja je objavljena 1996 godine pružio sam dva dokazaopos- S. 1:2 pare crvenkastosmeđa, tojanju trećeg štampamja marke od 2 pare.lpak,u mnogim štampanje, “PARF” u gornjem

i _ . . i desnom uglu tabaka aukcionim katalozima se ove marke i danas često dele na dva štampanja i mnogi sakupljači i danas veruju da su postojala samo dva štampanja ovih maraka. Očevidno su mnogi u knjizi od skoro 400 strana prevideli pružene dokaze.

Tiumojoj knjizi po prvi put predočeni dokazi se tiču samo marke od 2 pare ita marka je tema ovog rada. Od marke od 1 pare na žalost ne postoje komadi veći od jedne marke a postoji samo desetak neupotrebljenih pojedinačnih komada i oko 5 sa uslužnim žigom, tako da kod te marke za sada nije moguće na sličan način kao kod marke od 2 pare doći do potrebnih dokaza o postojanju trećeg štampanja.

Najveći broj stereotipova sastavljanih u štamparske ploče radi štampanja ovog izdanja je bio manje ili više oštećen. Od maraka sa ovim oštećenjima od uvek su bile najpoznatije i najtraženije one bez donje ili gor-nje horizontalne

| „Kneževina Srbija, poštanske marke i poštanska istorija 1830-1882“ (englesko i nemačko izdanje), strane 181 i 182