JUS standardizacija
STAN DAR DIZAC | | A DI 0 D 1951
if
God. || -—_— Broj 8-9
DK 389.6(094.58)(497.1)
. Ua II Po dba
- o jugosloponsPimi standardima, saveznim propisima fmwolifofa proizpoda ___T proizvođačfim specifikacijama -
} _ (Službeni list FNRJ br. 17 od 4 aprila 1951)
Uredba o jugoslovenskim standardima, savežnim propisima kvaliteta proizvoda i Dproizvođačkim specifikacijama pretstavliam objedinjenje do sada postojeće Uredbe o. određivanju i kontroli kvaliteta proizvoda (Sl. list FNRJ 47/1948) i Uredbe o tehničkim stamđardima (Sl. list ENRJ 5/1950) a istovremeno i Oozakonjenje prakse ı našem dosadašnjem radu ma shandardizaciji, ma jedmom određenom stepenu razvitka. i ~
Standardizaciia u mašoj zemlji koristi vlastita i strana iskustva i usklađuje ih sa procesom pretvaranja naše zemlje u istinski socijalističku zemlju. Taj proces znači izlaz iz preživelog kapitalizma, ali ne u pravcu birokratskog državno___kapitalističkog sistema, koji postoji damas 1
SSSR-u. E ea
Osnovni princip označen je već članom 1 Uredbe gde se kaže da iugoslovenski standardi i savezni propisi kvaliteta proizvoda pretstavliaju optimalna rešenja sa stanovišta jug:oslovenske privrede. Kod izrade standarda” zemljama sa privatnom kapitalističkom svojinom mogli da dođu do izražaja uski interesi. jačih kapitalističkih grupa ili interesi birokratske kaste opštedržavnog kapitalističkog monopola kao što ie u SSSR-u, koji također nisu ideritični sa Opštenarodnim interesima: -
Demokratičnost pri donošenju standarda izražen _|e maročito članom 7 koji obavezuje Saveznu komisiju -za standardizaciju da sve predloze standarda i· propise kvaliteta izloži diskusili, Pravo ma stavlianje primeđaba i prigovora ima{iu sva pravna fizička lica, svi građani. Istom kada na takav način pri izradi standarda budu usklađeni interesi čitave privrede, sviji proizvodača, potrošača i ostalih koji će se koristiti standardom ili propisom, onda litai standard ili propis postaje, kao optimalno rešenje, obavezan
Za sva privredna preduzeća, kao i za,sve lista
nove i pojedince koji ma u kom obliku učestvuju u privredi Federativne Narodne Republike Jugoslavije (Član 3), i ;
//
Jugoslovenski standardi i savezni propisi kvaliteta proizvoda ne smeju da poslianu kočnica
za podizanje životnog standarda i Za daljini raz-
voj proizvodnih snaga u mašoj zemlji Ukoliko
· se izmene lslovi proizvodnje ili potrošnje mogu
se podneti predlozi za reviziju domnesenih jugoslovenskih standarda i saveznih propisa Kkviliteta proizvođa (Član 9). -
Pošto jugoslovenski standardi i savezni DTOpisi kvaliteta proizvoda treba da pretstavliaju
_ društveni optimum, rađ na njihovom sastavljanju
i dovršavanju je kafkada i dugotrajniji. Da bi naša privreda imala kakovu takovu podlogu pri ugovamnanju i onih proizvoda za koje nisu donesemi sftamđardi i propisi predviđena je izrada proizvođačkih specifikacija. Prema članu 2 proizvođačka specifikacija je privremeno utvrdiVlanije svojstva određemog proizvoda od strane proizvođača koja ne mora pretstavliati optimalno rešenje sa stanovišta jugoslovenske privrede, a koja važi do (donošenja odgovarajućeg iugzoslovenskog standarda odnosno saveznog propisa
kvaliteta proizvoda. Prilikom utvrđivanja Droiz-
vođačke specifikacije, proizvođač ie dužan da vodi račuma o zahtevima potrošača, Odstupianje od društvenog optimuma ne treba tu smatrati
_odstupamnjem od principa, nego pored ostaloga, baš kao {edan od puteva da bi se što pre DO- ~
stiglo takovo optimalno rešenje.
Organizacioni deo Uredbe pretstavlia sankcionisanje dosadašnjih formi rada, koje Zbog dinamičnosti procesa izgradnje Socijalističke
“demokratije u mašoj zemlji ne mogu da pret-
stavljaju stabilniji oblik. U skladu sa sistematskim i relativno brzim, odumiranjem državnih funkcija u oblasti društvene privrede i centralni laparaft.za standardizaciju (Savezma komisi|a za
_Standiardizaci{u sa Dbiroima) će od organa Dpri-
vredne upnave prerasti u zajednički organ neposredmih proizvođača. U vezi s time -izmeniće> Se i karakter stamdanda i propisa MKvlialiteta, koji niti formalno više neće biti državnopravnt akti već će pretstavljati zajednička optimalna rešenja
slobodne asocijacije - neposrednih. proizvođači, i i LJoi
OI
—