JUS standardizacija
| STANDARDIZACIJA
5.14
555 550, 5521
5:32.
6.2
o —<—_—> e _--__—_—_—___—_ >>> —>ST S -—
Kao baza za određivanje osnovnih tolerancija kvaliteta 07 do 5 poslužio je obrazac:
1 0,4 = 1 [594 = 3 A r-1{uo- EJ srrsa|--_-|0 a +31y # +110 4 +0,025 d 20.0) JO
h
Značenje upotrebljenih oznaka veličina i način korišćenja obrasca isti su kao u obrascu (1).
:.- vrednosti po ovom obrascu, zaokrugljene na ceo broj, pretstavljaju osnovne tolerancije za DOB koaHici ioleranoija, Vrednosti tolerancija kvaliteta 07 do 4 izvedene su iz tolerancija' kvaliteta 5 kao vrednosti geometriske progresije sa faktorom smanjenja 1,25.
Vrednosti osnovnih tolerancija metričkog navoja date su u M. B0.230.
Tolerancije velikog prečnika
Tolerancije velikog prečnika navoja odabrane su u kombinaciji sa tolerancijama malog prečnika navoja navrtke tako da pri korišćenju celog raspona tolerancija na vijku i navrtki ostane još dovoljna
dubina nošenja navoja. Prema tome, te tolerancije uzete su u zavisnosti od veličine koraka navoja, .
usled čega su za svako područje prečnika navoja utvrđene tolerancije posebno za redove A, B, C, DiE. Kao vrednosti tolerancija velikog prečnika navoja vijka odabrane su vrednosti tolerancija iz sistema tolerancija dužinskih mera u kvalitetima 10 do 13 (IT1O, ITII, ITI2 i ITI3, JUS M.AlI20). Vrednosti tolerancija velikog prečnika navoja vijka date su u JUS M.B0.231.
Tolerancije velikog prečnika navoja navrtke ~ , o -- | Tolerancije velikog prečnika navoja navrtke nisu utvrđene u sistemu tolerancija metričkog navoja. Prema tome, veliki prečnik navoja navrtke važi kao slobodna mera.
Tolerancije malog prečnika
Tolerancije malog prečnika navoja vijka 1 Tolerancije malog prečnika navoja vijka utvrđene su kao zbir
Tm=0,072 h+7,
gde je: Tm — tolerancija malog prečnika, · 7 | T — tolerancija srednjeg prečnika (osnovna tolerancija).
Prednji obrazac postavljen je na osnovu uslova da u toleranciskom polju h donje otstupanje malog prečnika navoja vijka bude jednako donjem otstupanju srednjeg prečnika, a gornje otstupanje da bude toliko da dno profila navoja može,u krajnjem slučaju, da bude odmaknuto od dna teoriskog prof la (od donjeg vrha trougla, sl. 1) za 1/6 f, odn. od dna nazivnog profila za 1/24 ?, ako pod nazivnim profilom podrazumevamo profil navoja bez ikakvog otstupanja. U tom slučaju biće gornje otstupanje malog prečnika .
t e) 2. || t 0,866 „0,072 h
a OE O ION OP IZJ
Ovo otstupanje ima znak plus, a pošto donje otstupanje ima znak minus i po veličini je jednako toleranciji srednjeg prečnika, tolerancija malog prečnika mora biti jednaka zbiru tolerancije srednjeg prečnika i ovog otstupanja, što je izraženo napred navedenim obrascem.
Tolerancije malog prečnika navoja navrtke
Tolerancije malog prečnika navoja navrtke odabrane su shodno tač. 5.21 s obzirom na potrebnu dubinu nošenja navoja. Kao vrednosti ovih tolerancija odrabrane su vrednosti tolerancija dužinskih mera u kvalitetima 11 do 13 (IT11, ITI2 i IT13).
Vrednosti tolerancija malog prečnika navoja navrtke date su u JUS M.B0.235.
Osnovna otstupanja
Osnovna otstupanja u sistemu tolerancija metričkog navoja imaju isti značaj kao u ISA-sistemu toleranci (JUS M.A1.110, tač. 2.45). Osnovna otstupanja određena su nezavisno za srednji, veliki i mali prečnik.
Osnovna otstupanja srednjeg prečnika
Osnovna otstupanja srednjeg prečnika postavljena su tako, što su vrednosti osnovnih tolerancija kvaliteta 5 uzete kao vrednosti osnovnih otstupanja toleranciskih polja d i p, sa odgovarajućim znakom. Vrednosti osnovnih otstupanja toleranciskih polja c, b, a izvedene su iz osnovnih tolerancija kva-
_11