JUS standardizacija
re a =
STANDARDIZACIJA i 7
Pritom se posmatra navoj s trouglastim profilom jer zarubljenja odn. zaobljenja vrhova trougla nemaju uticaja na odnose navedenih osnovnih elemenata.
4.2 Na slikama 3 do 5 prikazana je navrtka s idealnim navojem i u nju uvrnuti stvarni ili zamišljeni vijak s navojem koji ima greške po jednog od tri osnovna geometriska elementa i to: — ma sl. 3 navoj s greškama srednjeg prečnika, — na sl. 4 navoj s greškama koraka i — na sl. 5 navoj s greškama ugla.
Au _ OC A O ZAŠIČNCANONNCZ O Š KAO IA VII a. a Š ~ LI aO
navrika
SLZ3 [ SI. Sl.4
Kao što se vidi iz slika, samo vijak sa srednjim prečnikom manjim od nazivne veličine može se UuvInuti u navrtku, dok se vijak sa srednjim prečnikom većim od nazivnog srednjeg prečnika uopšte ne može uvrtnuti u navrtku (bez upotrebe sile), a isto tako ni navoj sa ispravnim srednjim prečnikom a sa otstupanjem od nazivne vrednosti bilo veličine koraka navoja, bilo veličine ugla navoja. Iz toga sledi da se smanjenjem srednjeg prečnika navoja vijka može u odgovarajućoj meri kompenziradi dejstvo grešaka koraka navoja i ugla profila navoja i time omogućiti uvrtanje vijka u idealnu navrtku, kao što je pokazano na slikama 6 do 9. Obratno, da bi se navrtka s navojem s greškama kora-
ka i ugla profila mogla navrnuti na vijak s idealnim navojem, mora se srednji prečnik navoja navrtke povećati.
navrika : & Š
[u
o
+]
Q vijak · Ž SI. 6
Na sl 6 prikazano je konpenziranje grešaka koraka navoja smanjenjem srednjeg prečnika navoja, a na sl 7, 8 i 9 kompenziranje na isti način grešaka ugla profila navoja
navrtka navrfka
SL 7 SL 8 TJE OBA Ea 08
1 Paše | |L
4.3
Ako je Ah = Ah + Ah, majveća razlika između otstojanja bilo koja dva jednako položena boka naVoja vijka i otstojanja odgovarajućih bokova idealnog navoja na izvesnoj dužini nošenja %, onda, da bi se dejstvo greške koraka navoja vijka kompenziralo, mora se, srednji prečnik navoja vijka
smanjiti ili srednji prečnik navoja navrtke povećati za vrednost (sl. 6).
2· AB
JAVU eee ==" LOA JU 1 ig Gi—ig O. ())
Ako je profil navoja sinetričan | ROaal— |) biće a