JUS standardizacija

STANDARDIZACIJA | -

Predlog br. 3564

5.14

5.05

DK 661.566 JUS H.B1.012 1961.

AZOTNA KISELINA TEHNIČKA, KONCENTROVANA HNO;

Krainji rok za dostavlianie primedaba: 31. VII 1961.

U ovom standardu primenjuju se jedinice veličina i njihove oznake prema JUS 4.41.040 (na prime? jedinica za težinu kilopond — kp).

Predmet standarda

Ovaj standard se odnosi na koncentrovanu, tehničku azotnu kiselinu, koja se proizvodi katalitičkom oksidacijom gasovitog amonijaka, daljom oksidacijom tako dobivenih oksida, njihovom apsorpcijom u vodi i koncentracijom vodenog rastvora sa tečnim tetraoksidom.

Definicija

Tehnička koncentrovana azotna kiselina je hemijsko jedinjenje koje sadrži azot, kiseonik i vodonik, čija je formula HNO.a. To je tečnost bezbojna ili žućkasto obojena, koja se na vazduhu dimi ispuštajući smeđe — crvenkaste nitrozne pare. : i

'wbraja se u veoma Jake anorganske kiseline.

'Upotreba j 8 Tehnička koncentrovana azotna kiselina se upotrebljava u hemijskoj industriji, prvenstveno za nitrisanje i za oksidisanje u raznim hemijskim procesima. Isto tako upotrebljava se i u laboratorijama u preparativnoj hemiji, kao i u istraživač-

kim hemijskim ogledima.

Fizikalno-hemijske osobine

Specifična težina na 15% 49} AJ. ya sile 1,510 — 0,005. Sadržaj ENO al. aa a oiojajaaje najmanje 98,00%. Sadržaj HNO» (računato kao N-Oyu) najviše 0,5%. Sadržaj ostatka posle isparavanja najviše 0,1%.

Sadržaj sulfata (računata kao SO) najviše 0,02%. Sadržaj hlorida (računata kao C1) najviše 0,01%.

Uzimanje uzoraka i mefode ispitivanja

Uzimanje uzoraka Uzorke uzimaju stručna lica, koja su dobro upoznata sa načinom uzimanja uzoraka koncentrovane azotne kiseline i koja moraju biti ovlašćena od strane kupca i prodavca.

Uzorci se uzimaju kod proizvođača, odnosno kod prodavca.

Na izričiti zahtev kupca, odnosno potrošača, uzimanje uzoraka se može vršiti i kod kupca, ako je to predviđeno kupoprodajnim ugovorom.

Uzorci se uzimaju iz svake dvadesete, a najmanje iz pet jedinica pakovanja isporučene količine kad su jedinice pakovanja manje od 200 kp. Pri isporukama do 5 jedinica. pakovanja uzorci se uzimaju iz svake jedinice pakovanja. Oštećene ili otvorene Jedinice pakovanja isključuju se od uzimanja uzoraka. |

Iz svake jedinice pakovanja uzima se oko 250 ml uzorka. Pojedinačno uzeti uzorci, iz izdvojenih jedinica pakovanja, stavljaju se u čistu i suvu sabirnu staklenu bocu podesne zapremine, snabdevenu brušenim staklenim zapušačem. Najmanja količina sabirnog uzorka Je 2 litra. \

Pri isporukama. u kontejnerima ili cisternama uzorak se uzima iz svakog kontejnera, odnosno iz svake cisterne. Iz jednog kontejnera odnosno iz jedne cisterne uzima se najmanje 2 litra uzorka. i svaki uzorak se posebno čuva i ispituje. -

Uzorci se uzimaju staklenom sondom dužine 1—1,5 m, unutrašnjeg prečnika oko 3 cm. Staklena sonda je na oba kraja sužena. Otvorena sonda se spušta do dna, gornji otvor sonde zatvori palcem, a zatim sonda izvuče i sadržaj izruči u čistu i suvu sabirnu staklenu bocu. 0