Naša stvarnost

e

2 NAŠA STVARNOST

o

ovaj romantičarski stav prema narodnoj prošlosti izraz slabosti za momentalnu istorijsku akciju pa je zato, postepenim snaženjem i pojavom novih društvenih snaga na istorijskoj DOZOTnici jugoistoka Evrope, kada je bio stvoren preduslov za samostalniju i aktivniju akciju u sadašnjosti, došlo vreme da se izfeče smrtna presuda romantičkom shvatanju prošlosti. Nije slučaj da su borbu protiv romantizma poveli baš oni čije je učenje bilo ideološki odraz prvih gibanja novog društvenog činioca: radničke klase. Jer sa poiavom ovog modernog društvenog činioca počinju najsvetlije stranice istorije slavenskih maroda.

Pozitivističko socijalistički pravac uzeo je brzo maha i „nova je škola stala na noge i otpočela uticajni rad pre nego što se iko mogao nadati”.

Ali je ubrzo nestalo Omladine kao organizacije. 1871 ona je od strane madiarskih vlasti i madjarske reakcije zabranjena u Vojvodini, gonjenja omladinaca otpočinju prvo tamo a 1872 reakcija u Srbiji pokušava da silom uguši slobodnjačku aktivnost omladine.

Kao što smo već rekli, Ujedinjena Omladina Srpska bila je jedna medjudružinska organizacija bez čvrste discipline koja bi osigurala potpunu jednoobraznost njene pclitičke fizionomije. Sukob izmedju jerarhije i liberalnog gradjanstva, sukob izmedju „starog” i ,, novog” preneo se nužno i na Omladinski pokret. Pored petstavnika „novog” pravca pojavljivali su se na svim skupštinama i pobornici manje narodnih, da ne kažemo reakcionarnih shvatanja. Važno je da su prvi uvek prevagnuli nađ drugima i da je većina Omladine bila zadahnuta naprednjačkim, slobođoumnim, na početku nacionalno revolucionarnim a kasnije i socijano-oslobodilačkim duhom. A ona „stara”, jerarhiji i austrijskom apsolutizmu bliska shvatanja, koja su na početku još tiniala da bi se kasnije potpuno ugasila, kao da su samo zato bila tamo da, kao tamna pozadina, pomognu da svetli lik Omladine što jasnije i oštrije zablista pred budućim pokolenjima. Politički i društveni ideali Omladine, koje smo izneli i istakli, sačinjiavali su glavni ideološki sadržaji njene aktivnosti; zahvaliujući njima omladina je postala jedna od značainih i istoTijski naprednih pokreta kod Srba u XIX veku, koji zaslužuje da ga se sa puno ponosa setimo prilikom njegove sedamdesetogođišnjice. Ujedinjena Omladina Srpska našla je u današnjici prođužitelia svoje delatnosti. Ta uloga pripala ie u prvom redu naprednoj i slobodoliubivoi Vojvodjanskoj Omladini, pa i omladini Srbije i Crne Gore, a tradicije i duhovno nasledstvo omladine šezdesetih i sedamdesetih godina trebalo bi da postanu svojina, ı Obrazac za delatnost u današnjici, celom mladom naraštaju.

NIKOLA PETROVIĆ