Nova Evropa
prvi stigli na cilj, a ne jahači ili upravljači kola. Poslije podne istoga dana borili su se učesnici takozvanog »pentatllona«; natjecatelji su morali pokazati vrsnoću u ovim disciplinama: trčanju {dužina Stadijona), hrvanju, skakanju, bacanju koplja i diska, Sasvim maravno da bi pobjednik, zbog mmogostranosti svojih sposobnosti, bio osobito čašćen, Trčalo se i hrvalo uz iste uvjete kao i dan prije; baсапје Јакоба koplja obavljalo se, kako meki drže, kao gadjanje u neki cilj, dok drugi misle da je, kao i danas, pobjedu odnosio dalji hitac; disk je ispočetka bio zgodno odabrani, veliki kamen, a kasnije se upoirebljavao otprilike isto onakav disk, kao što ga današnji atllete upotrebljavaju, Skakanje je vjerojatno bilo troskok, jer je, prema predanju, značio dobar uspjeh skok od 50 stopa, što iznosi do 14 m; uvjet je bio još i taj, da se skakač čvrsto i uspravno održi na nogama nakon skoka, — Petođa su se dana slavljem zaključivale svečanosti, Hekatomba se pušila; govornici i rapsodi govorili su narodu; a vrhunac je bio svečano nagradjivanje pobjednik4. Suci su ih ovjenčavali, uz zanosno klicanje svjetine, vijencima od divljega lavora, što ga je, po predanju, u blizini hrama zasadio bio sam Herakle, Slavljeni i čašćeni vraćali su se pobjednici u svoje rodno mjesto, gdje im je mnoge počasti i privilegije podijeljivala uža ota„džbina, Njihove vijence čuvali su svećenici po hramovima, a mramorni njihovi kipovi ukrašavali su olimpijske бајеуе, 5
Grčka je kultura bila ФЧовебја svoj vrhunac, i na području svoga razvoja i cvata počela naglo nazadovati do potpuna uništenja, Nestalo je i plemenitih natjecanja, koja su zamijemjena profesijonalnim produkcijama, prema instinktu pokvarene svjetine, Krasna olimpijska dolina pretvorena je vjekovnim plavljenjem rijeke Kladeja uu pješčanu pustaru, pa su spomenici slavne epohe pokopani i prekriveni monotonim pješčanim slojem, Pače se je i ime zaboravilo, pa se dolina, uslijed odjekivamja, nazivala »jekom« {»antilalos«), Tek u 19, vijeku počeli su učenjaci da dublje zalaze u tajne азбпоба svijeta i života, i u razdoblju izmedju 1875 i 1881 otkriše arheolozi blago što je pet metara pod zemljom sačuvala Olimpija. Grčka se vlada, ponosna na tradiciju, dala pokrenuti pa je materijalno omogućivala težak rad učenjaka, a bogataši grčki odlučiše da restauriraju Olimpiju, što Je 1 učinjeno, Kako se u fo vrijeme moderni sport već znaino razvio, pao je zajedno s učenjačkim uskrsavanjem drevne Olimpije i početak mučnoga rada oko ponovnog organizovanja olimpijskih igara, Baron Kuberten {Pierre de Coubertin) bio je prvi sportsmen, kojemu moderni sport ima da zahvali svoj nagli razvol i neočekivane rezultate, Strpljivim i teškim radom uspjelo je njemu da, nakon šest godina, sastavi 1894 medjunarodni odbor, Кој је imao da ispuni nalog pariškoga kongresa, — priredjivanje prve moderne Olimpijade u Atini, Nesumnjivi uspjeh prve ove sportske svečanosti nagradio je sav trud onih koji su se bili za tu ideju založili, i opravdao je velike materijalne žrtve koje su za realizaciju ovaRkobe priredbe bile potrebne, Svaka daljnja Olimpijada značila је sigurni napredak u svakom pogledu, tako da ideja sporta doživljava
223