Nova Evropa

|

da nam neće bar židovski krugovi ometati rada, Svakako, ovo je proširenje »Jewish agency« vezano uz izvjesne uslove, Prvi je uslov: integritet cijonističke organizacije, Ona ima da ostane, jer ona je nosilac narodne misli, čuvar socijalnih, etskih, i kulturnih osnova, na kojima se ima da izgradjuje narodna domaja; ona je, nada sve, oličena samosvijest, svijest dužnosti za žrtve koja ima da očuva djelo od bolesti filantropije, — Drugi je uslov: да necijonistički članovi zastupstva uzmu na sebe dio u odgovornosti, Treći je: općeno židovska osnovka »Jewish agency«, Ko u nju ulazi ne ulazi kao pojedinac, već nošen povjerenjem židovskih organizacija,

Još na prošlom kongresu (1921), Уајстап je bio drugoga mišljenja u tome pitanju, Tada, njegovo je stajalište bilo saglasno s onim što ga je sada zastupao ekstremni dio opozicije, Što ga je, dakle, navelo te je predložio ovakovo proširenje »Jewish agency«? Nad svakim doktrinarstvom, nad principima, njemu koji nosi sav teret odgovornosti, nesamo za politiku nego i za realni uspjeh, stoji živa i imperativna nužda života: obezbjedjenje opstanka palestinskih pijonira i ubrzani progres obnove zemlje, Umjesto minimuma od 30.000 useljenika, koji bi se u zemlji mogli svake godine da nasele, useljuje se znatno manje; a izmedju njih ima nezaposlenih, i takovih koji umjesto da teže zemlju vrše radove od nužde, tek da se prehrane. Nestašica Hnansijskih sredstava ograničava mogućnost zarade i daje Palestinskoj Vladi argumente za pretjerano ograničavanje imigracije; finansijska sredstva same cijonističke organizacije premalena su da se korak obnove ubrza, koliko je nužno da se u srazmjerno kraiko vrijeme stvori u Palestini brojčano jaka i ekonomski konsolidovana židovska zajednica, koja bi sama sobom mogla odolijevati nasrtajima hrišćansko-arapskih protivnika, — a naša slabost jača naše neprijatelje, Treba stoga mobilizovati široke židovske mase u cilju prinašanja žrtava, utoliko više što je znatni centar židovskih mas3 na Istoku ekonomski i nacijonalno potpuno paralizovan. Treba, dakle, dati učešća i necijonistima u odgovornosti, u cilju da se iskoriste i njihove energije, bar onih koji, iako se u svemu ne saglašavaju sa cijonističkom ideologijom, hoće da saradjuju ekonomski s njome u cilju ostvarivanja Balfurove Deklaracije.

Na ovo jedan dio opozicije odgovara: cijonizam je jedina organizacija u židovstvu koja je sazdana na osnovci doista pučkoj, potpuno demokratskoj; ona, uz to, jedina daje garanciju, da će se djelo obnove izvesti u punoći nacijonalnoga života. Privesti druga, necijonistička lica, znači nesamo ugrožavati čistoću demokratske strukture cijonizma, već bi ti »notabli«, s kojima bi se imala proširiti »Jewish agency«, tražili da suodlučuju; neimajući shvatanja za nacijonalcu stranu cijonizma, a vodjeni filantropskim sentimentom, toliko oprečnim cijonizmu, oni bi tražili da se čine ustupci njihovu shvatanju, Ovo bi dovelo do likvidacije cijonizma, do nekog kolonizacijonog preduzeća bez duboke etički i socijalno nacijonalne osnovke, koja je bitnost cijonizma, Istina: djelo napreduje sporo, ali bolje i tako nego li upropastiti dušu obnove, — treba se strpiti. Ko od ne-

266