Nova Evropa
cijonista hoće да doprinese svoj dio energija, mi ćemo to primati; ali čuvajmo se da kome drugome damo dio suodlučivanja i suodgovornosti, Cijonistička organizacija ima da bude i dalje sama »Jewish agency«,
Ovome shvatanju može se, držimo, s pravom prigovoriti doktrinarstvo i nestašica socijološkog gledanja, Cijonistička je organizacija jaka, jača no ikada u moralnom i duhovnom smislu, Ona pokreće židovsku masu, pa i onu koja nije cijonistička. Ali, prije svega, cijonistička je misao duša onih koji dolaze u obzir kao fizički i duševni nosioci rada na zemlji otaca, To nijesu ljudi koji traže materijalni prosperitet, nego će se Palestina obnoviti po čistim idealistima, Nikoja sila, a najmanje diktat necijonističkih »notabla«, može iskorijeniti toga pijonirskoga duha, sve da i hoće — a ko kaže da hoće? —, i ne može ustaviti elementarnu silu koja, nošena svime što je najetskije i najnacijonalnije, svojim rukama gradi, Pa сак ши dijaspori {u galutu) ništa više neće da zakrči vitalnu silu povratka k narodu,
Druge su grupe opozicije u načelu bile saglasne s proširenjem »Jewish agency«, Lijevo, socijalističko, krilo kongresa hoće da se proširi na osnovci Keren Hajesoda, onoga finansijskog instrumenfta za obnovu narodne domaje kome imaju da prinose žrtve pojedinci, cijoniste i necijoniste, svi koji usvajaju Balfurovu Deklaraciju, Svi koji daju svoje prinose neka u izborima biraju članove za jedan »Council«, a ovaj će da bira članove za »Agency«, — Desno, konfesijski-konzervativno, krilo kongresa tražilo je saziv općeg svjetskog židovskog kongresa, sastavljena iz članova proizašlih iz općih izbora, pa taj da bira »Jewish agency«,
Uglavnome, ovo su bila stajališta na kongresu, Rezolucija koja je prihvaćena sa 164 glasova (protiv 87), jest kompromisna, Ona zahtijeva saziv svjetskog židovskog kongresa, po.mogućnosti za 3 godine; do saziva kongresa ima da se, kao provizorij, »Jewish agency« proširi predstavnicima velikih židovskih organizacija i židovskih zajednica u pojedinim zemljama; cijonističkoj se organizaciji ima da osigura odlučan uticaj u »Agency«, Od drugog pa do trinaestog dana ovaj je predmet, mal ne bez prekida, bio na dnevnom redu kongresa, Borba je bila žestoka, opreke su kadšto izgledale nepremostive, Prihvaćena formula nije najspretnija, kao što redovno nijesu kompromisne formule,
Drugi predmeti o kojima se raspravljalo neće, držimo, biti od interesa za nežidovske čitaoce kojima je u prvome redu namijenjen ovaj izvještaj, ·
Izabrano je, ogromnom većinom, novo vodjstvo. Na čelu organizacije ostaje Hajim Vajcman, ličnost jaka i sugestivna, rodjeni vodj naroda. Što ба čini nada sve simpatičnim, to je nestašica sposobnosti da bude »politički strateg«. Mnoga bi oštrina debate bila uklonjena, da se on nije dao zavesti u debati svojim jakim alektom, fanatizmom
267