Nova Evropa
izmedju Srba i Hrvata, nego izmedju pojedinih: tipova, Tako je, naprimer, veća razlika i udaljenost izmedju Srbina Bačvanina i Srbina Crnogorca nego li izmedju onog prvog i Hrvata Slavonca; mnogo je veća razlika medju Srbinom Hercegovcem i Srbinom Vardarcem, nego medju onim prvim i bosanskim Hrvatom, S druge strane, mnogo je veća razlika izmedju Hrvata Zagorca i Hrvata Dalmatimca, nego izmedju ovos potonjeg i Srbina Dalmatinca ili Hercegovca, : +, 4. То је ujedno jedan od jačih dokaza da su Srbi i Hrvati jedna nacijonalna celina sa raznim БПроушпа, Isto tako i naziv pleme za Srbe i Hrvate, kako ба neki još upotrebljavaju, sasvim је pogrešan po antropološko-einološkom značenju reči »plemena«. Hrvati i Srbi su samo delovi jednog te istog naroda, Isto tako je pogrešna i tvrdnja da Srbi i Hrvati imaju različit mentalitet, Različit može biti samo pogled na državno uredjenje, raznolik prosečni kulturni nivo pojedinih pokrajina, drukčije društveno vaspitanje, jer su vekovima živeli odvojeno u raznim državama, pod raznim sistemima, prilikama, i uticajima. Ра i te razlike ne ograničavaju se s jedne strane na sve Srbe a s druge strane na sve Hrvate, nedo postoje i medju sami
Srbima i samim Hrvatima iz raznih polrajina,
A. sada da rasmotrimo one.faktore koji odista razdvajaju Srbe i Hrvate, i koji jesu, ili se bar smatraju, uzrokom podvojenosti i razmimoilaženja, Da samo ime ne može biti razlog razdvajanja jedne nacije, to leži i u logici same stvari, }er razlika mora imati neke dublje i stvarnije sadržine i ne može se ograničiti na jedno u stvari prazno obeležje kao što je samo ime, Ime Srbin i Hrvat javlja se tek u desetom veku, i nije poznato kako su ta imena postala, Budući da i Lužički Srbi nose isto ime, izgleda da je ono postojalo još pre dolaska na Balkan kao zajedničko ime jedne veće zajednice, Svakako dakle, ime ne može biti zaprekom da se Srbi i Hrvati smatraju jednom te istom nacijom. Ali je iz praktičnih razloga za označavanje jedne nacije potrebno i jedno zajedničko ime, Stari dalmatinski pisci to su i osećali i nazivali celokupan naš narod »slovinskim«. Posebna imena mogu ostati i dalje kao što su ostala imena Emgleza i Škota, ali su oni uzeli jedno zajedničko ime, Britanci, Da je Napoleonova Ilirija ostala duže vremena, i dalje se razvijala i proširivala, ovaka i slična pitanja južnih Slovena bila bi po svoj prilici već rešena,
Ono što je u pitanju srpsko-hrvatske podvojenosti najvažnije, i suština cele oprečnosti, toje verska razlika, Svi oni koji su se u zadnje vreme udzražavali o uzrocima srpskohrvatske oprečnosti, ili se nisu nikako ili su se tek neznatno dotakli verske razlike, mada ona sačinjava glavni i osnovni uzrok snpskohrvatske ipodvojemosti, Makako to izgledalo libe-
554