Nova Evropa
Književni pregled. Savremena talijanska književnost,
Dajući preglede ratne literature u »Novoj Evropi«, ne treba pustiti s vida ni savremenu književnost neutralaca, pa nas — pored Amerike i balkanskih zemalja — naročito može interesovati ono što se piše i čita u današnjoj Italiji. Skorašnji dodir sa talijanskim književnicima u Turinu, u Firenci, i u Milanu, stavio nas je ponovo u ve zu sa stanjem talijanske kulture i njezinom savremenom književnom i političkom produkcijom, pa ćemo ovde izneti ukratko šta smo čuli i vidjeli. | Najintenzivnija djelatnost na području književnog, filozoiskog, i političkog stvaranja u Italiji vezuje se još uvijek za ime starog i neumornog kulturnog radnika Benedeta Kročea. Za posljednje dvije godine, on je objavio sintezu svojih estetskih napor4 poslije »Estetike«, u jednoj zaključnoj i definitivnoj knjizi koja se zove »La Poesia« (1938); a odmah zatim dao je, u jednom vanrednom pregledu, svoju političku misao, u knjizi »La Storia, come pensiero e come azione« (1938). Ove dvije knjige treba uskoro da budu upotpunjene sintezom njegove filozofske misli, koju će iznijeti u knjizi »La Filosofia«. Cilj je ovih knjiga Benedeta Kročea da svojim čitateljima prikaže svoje zadnje napore na području estetike, istorije, političke misli, i filozofije. Iz dosad objavljenih knjig4 vidi se, da je Kroče TaZviO SVOJa ranija estetska gledišta, i da im je dao konkretniju, precizniju, i jasniju formu. Samu misao Ктосе је konačno definirao kao rezultat istorijskih napor4, koji su simbolizirani u vječnoj težnji čovječanstva za slobodom. Misao je, prema tomu, istorija; a istorija Je stalni napor čovjeka za slobodom, odnosno sloboda. To su konačni zaključci Kročeove filozofije. — Pored Ovog Čisto spekulativnog rada, u kojemu se nalaze (naročito u knjizi »La Storia«) najljepše i Dajlirskije strane napisane posljednjih godinš u Evropi o slobodi, veliki napuljski filozof nikada ne zanemaruje ni čisto literarno-istorijski rad. Tu je, u prvome redu, definitivno izdanje Getea; knjiga »SG oče the; con uma sčelta delle lizyebe nuo vamente tradotte« (1939) sadrži raniju Kročeovu
81