Opuscules et fragments inédits de Leibniz : extraits des manuscrits de la Bibliothèque royale de Hanovre

PACIDIUS PHILALETHI

Un le] (PA

modum facile est temere ac sine ordine loqui; sed oratione effcere, ut ipsa paulatim e tenebris eniteat veritas et sponte in animis nascatur scientia, id vero non nisi illum posse, qui secum ipse accuratissimè rationes inierit, antequam alios docere aggrediatur. Ita resistentem me hortationibus arte circumvenerunt amici : sciebant diu me de motu cogitèsse atque illud argumentum habere | paratum. Forte advenerat juvenis familia illustris cæterum curiosus ac discendi avidus, qui cum in tenera ætate nomen militiæ dedisset, successibusque egregiis inclaruisset; maturescente cum annis judicio elementa Geometriæ attigerat, ut vigori animi artem atque doctrinam jungeret. Is Mechanicam scientiam sibi deesse quotidie sentiebat, et in scriptoribus hujus artis plerisque, nonnisi pauca << et vulgaria >> de elevandis ponderibus et quinque potentiis, quas vocant, tradi; at fundamenta scientiæ generalioris non constitui, sed nec de ictu ac concursu. de virium incrementis ac detrimentis, de medii resistentia, de frictu, de arcubus tensis et vi quam Elasticam vocant, de cursu ac undulationibus liquidorum, de solidorum resistentia, aliisque hujusmodi quotidianis argumentis, certa satis præcepta tradi querebatur. Hunc mihi adduxère amici, atque ita instruxère, ut paulatim irretitus in colloquii genus laberer, quale toties laudiveram, quod illis ita successit, ut consumtis frustra tergiversationibus accenso omnium studio tandem obsequi decreverim.

| Charinum (: hoc advenæ nomen erat :) adduxit mihi Theophilus senex egregio judicio ad omne argumentum paratus qui consumto in negotiis flore ætatis, opibus atque honoribus partis, quod reliquum vitæ quieti animi atque cultui Numinis dare decreverat. Vir pietatis solidæ interiore quodam sensu, etcommunis boni studio accensus, cujus augendi quoties spes affulgebat, neque opibus ille neque laboribus parcebat. Arcta mihi cum eo familiaritas, er non injucunda consuetudo erat : multus tunc forte de Republica sermo, et infidis historiarum monumentis, quæ rerum gestarum simplicitatem fictis causarum narrationibus corrupère, quod ille in negotiis quibus ipse interfuerat, accidisse luculenter ostendebat. Ego cum viderem cum Theophilo ac Charino advenisse Gallutium virum insignem, in experimentis exercitatissimum..., et singulares Corporum proprietates doctum, rei vero medicæ peritia inprimis admirabilem, et successibus clarum, quoties flagitantibus | amicis, quanquam à medici nomine ac professione et omni lucro alienus, remedia dederat;

MaTH., X, 1.

I verso.

2 recto.

2 verso.