Анали Правног факултета у Београду

150

АКАЛИ ПРАВНОГ ФАКУЛТЕТА

С др. Шнудерлом бисмо се, дакле, сложили да нема суверености република, али мислимо да ФНРЈ има и унутрашњу а не само спољну сувереност, и да републике нису државе.

Разгледајмо ближе аргументе др. Шнудерла. Он тврди да ФНРЈ нема унутраппьу сувереност зато што она не само да не би могла постојати, него не би могла ни функционисати без република. (Мислимо да је постојање и функционисанье иста ствар, jep нема постојања без функционисања, и обрнуто). Конкретан разлог за то јесте што савезне законе врше републике и што републике шальу четвртину посланика у Савезно веће. Поред тога, наводи др. Шнудерл, ти посланици чине Behe народа, а савезни посланици су везани за рад народних одбора на чијем подручју су изабрани, и републике врше надзор над народним одборима, који врше прописе федерације. Ниједан од ових разлога не негира сувереност ФНРЈ у односу на републике. Најпре, ниједна држава, па ни проста, не може да функционише (ни да постоји) без нижих органа власти. Ипак je таква држава суверена, jep су ти органи нижи, тј. зависе од ње, и jep им надлежност одређује баш сама држава. Аргументи др. Шнудерла очигледно не стоје, jep и он сам наводи да народни одбори врше прописе, тј. законе федерадије. Ипак, народни одбори нису разлог што федерација нема суверености, него само републике. Битно je да су и народни одбори као и републике потчињени федерации, а не обрнуто. Колико ће власти имати републике, то одређује федерација. Једини могућни аргумент др. Шнудерла би био онај да републике учествују у формирању органа федерације (сланьечетвртине посланика у Веће народа), тј. аргумент да воље федерације нема без учешћа воља република као таквих. Али ни тај аргумент не стоји у нашем случају, као што ћемо то подробно изложити касније. Размотримо аргументе др. Шнудерла да су републике државе, иако нису суверене. Ова теорија je позната; ньу су нарочито развили Лабанд и Јелинек разликовањем државне власти од суверености, која може, али не мора, бити њена карактеристика. Као што je познато, Лабанд je сматрао да характеристику државне власти чини то што je она оригинерна, самоникла, тј. држава je сама ствара а не добија je ни од ког другог (као што, например, општина добија своју власт од државе), a Јелинек je томе додавао и то што држава има право самоорганизовања, које врши својим уставом и законима, док општина то нема, него прима своју организацију од државе. Како je познато такође, ове теорије су изазвале многобројне и по нашем мишљењу оправдане критике (код нас je најбољу критику дао С. Јовановић: О држави, I књ.), у чије се изношење нећемо упуштати. Др. Шнудерл не даје ништа боље разлоге за теорију да су наше републике државе, иако нису суверене. Он сматра да je крите-