Анали Правног факултета у Београду

да има намеру да нападуе уговор (члан 1892, ст. 1, и 2. Италијанског грађанског закош!ка из 1942. године) ( 1S ). Ако након закључења уговора наступе промене које повећавају ризик на тај начин, да .осигурач не би пристао на осигурање или би пристао али уз већу премију да je ново статье ствари постојало и било му познато у тренутку закључења уговора, осигурач може одустати од уговора у року од месец дана од дана у коме je примио саошитеьье или на који други начин сазнао за повећање ризика, обавештавајући писмено осигураника о одустанку. Одустанак има дејство после 15 дана ако je повећање ризика такво да би због промена околности од утицаја на тежину ризика била тражена већа премија. Одустајање, међутим, дејствује без одлагања ако je повећан>е ризика такво да осигурач не би пристао на осигураьье ( 19 ). Осигурач није дужан да накнади штету ако ризик наступи пре истека рока за саопштење о одустанку и за дејство одустајања, када je повећање ризика такво да осшурач не би пристао на осигурање да су околности које утичу на повећање ризика постојале у тренутку закључења уговора. Ако то није случај, накнада из осигурања се смањује у сразмери између износа плаћене премије и оне која би била утврВена да je већи ризик постојао у време зак-ъучегьа уговора о осигурагьу (члан 1898. став 1,2, 3. и 5). Неки ставови правне науке. У домаћој литература се заузима став да je уговор о осигурању ништав ако je уговорилац осигурања злонамерно прећутао или злонамерно учинио нетачну пријаву неке околности, од знача ja за оиену ризика, те услед тога ризик изгледа друтачији или мањи. МеВутим, према том схватању, ако уговорилац осигурања није злонамерно учинио нетачну пријаву или није злонагчеряо прећутао неку околност од знача ja за опену ризика, осигурач je овлашћен да по свом избору, у одрећеном року од сазнања за нетачност или непотпуност пријаве, изјави да раскида уговор или предложи повећање премије, с тим да уколико уговорилац осигурања не прихвати такав предлог, уговор се, ео ipso, раскида истеком одређеног рока који се рачуна од пријема предлога за повећаље премије. Промена ризика (поступком уговориоца осигурања или без његовот учешћа) које je такво да осигурач не би закључио уговор да су околности које утичу на повећање ризика постојале у тренутку закл>учења уговора или би закл>учио једино уз већу премију, овлашћује осигурача да предложи нову стопу премије осигурања или да раскине уговор. Право на раскид уговора се гаси и осигурач се не може користити овлашћењем да предложи већу стопу премије, ако једно од овлашћења које му припада не

(18) Осигурач има право на све премије које се односе за период осигурања који je у току у време у коме je затражио поништељс уговора, с тим да му у сваком случају припада право на уговорену премију за прву годину осигурања. V случају да осигурани случај наступи пре истека рока од три мессца од дана у коме je осигурач сазнао за нетачност изјаве или прећутану околност. није дужан да плати осигурапу суму (члан 1892. став 3).

(10) Осшурачу припадају премије које се односе на осигурање које je у току y време у коме je дата изјава о одустанку од уговора (члан 1898. став 4).

585

ПРОПУШТАЊЕ ТАЧНЕ ПРИЈАВЕ ОКОЛНОСТИ ЗА ОЦЕНУ ТЕЖИНЕ РИЗИКА