Гледишта

revine tih protivrečnih zbivanja hoje su, ili mogu biti, u opreci ili na smetnji daljoj revcJucionarnoj delatnosti. Najvažniji pozitivni rezultat prošlog razdoblja revolucije je višemilionska radnička klasa, sastavljena pretežno od industrijskog i njemu bliskog radništva, koja u srednje razvijenoj industeijskoj privredi, sa osnovnim sredstvima za proizvodnju u društvenoj svojini, proizvodi četiri petine ukupnog društvenog prozvoda. Kao što dalji materijalni razvitak društva ne bi bio moguć bez industrijalizacije, tako revolucionami dmštveni napredak ne bi bio moguć bez stvaranja takve radničke klase. Pre svega, bez industrijskog radništva, koje u društvenoj proizvodnji zauzima objektivno dominantnu poziciju, i s te pozicije može da opredeli ekonomsku, političku i idejnu hegemoniju radnioke klase u dmštvu. Revolucionarna vlast, i komtmistička organizacija kao njena okosnica, nisu samo pokrenuli i vodili višestmko übrzani industrij ski i privredni razvitak kojim je stvorena takva radnička klasa, već su bitno doprineli razvijanju u osnovi revolucionarne klasne svesti i organizovanosti celokupnog radništva, što je najviše izraženo u programu i praktičnoj akciji za ostvarivanje radničkog samoupravljanja. Komunistička avangarda, kao poverenik u početku malobrojne i po objektivnim socijalno-ekonomskim obeležjima nerazvijene radničke klase, nije se zadovoljila time da vodi ekonomsku, socijalnu i kultumu pohtiku koja je u granicama datih razvojnih mogućnosti dmštva uglavnom odgovarala neposrednim interesima radništva. Uporedo sa takvom politikom, komunistička organizacija je snažnim idejnim uticajem i političkim delovanjem započela formiranje kritičke svesti rad njjt a o toj početnoj fazi socijal i st i čkog preobražaja društva, i praktićnom akcijom omogućila da se zasnuju početni oblici radničko g samoupravljanja kao negacija, praktično osporavanje stvorenog stanja društvenih odnosa, privrednog života, vlasti, politike i same komunističke organizacij e. Na taj način je komunistička avangarda razbijala iluzi.ju da prve društvene promene u ranom socijalizmu rešavaju glavna pitanja oslobođenja radničke klase, razvijala svest klase o njenom najamnom biću koje tim promenama nije moglo biti odlučno izmenjeno, i upućivala radništvo da se jedino samoupravljanjem može osposobiti i organizovaci za radikalnu izmenu proizvodnih i svih društvenih odnosa, za konačno ukidanje osnova klasnog društva. anas J, e J’ asan osn ovni smisao ove dvostrane revolucioname onjentacije: na jednoj strani dmštvena akcija u oblicima nasleđenim od klasnog draštva (državna organizacija, ekonomska vlast državna svojina, političko posredovanje predstavljanje klase), da bi se zaštitili neposredni interesi radništva i da bi se stvorili materijalni i dmgi dmštveni za budući pokret moćne revolucioname klase; a na dragoj strani, u sasvim novim društvenim oblicima (rad-

1461

u cemu su SNAGA I SLABOST SAMOUPRAVLJANJA